Nefrologiczne wskazania do cięcia cesarskiego

lek. Alicja Nurczyk1

prof. dr hab. n. med. Beata Naumnik1,2

1I Klinika Nefrologii i Transplantologii z Ośrodkiem Dializ, Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Białymstoku 
2I Klinika Nefrologii i Transplantologii z Ośrodkiem Dializ, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku

Adres do korespondencji:

lek. Alicja Nurczyk

I Klinika Nefrologii i Transplantologii z Ośrodkiem Dializ,

Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Białymstoku

ul. Żurawia 14, 15-540 Białystok

e-mail: alicjanurczyk94@icloud.com

  • Zwiększone ryzyko powikłań położniczych, w tym stanu przedrzucawkowego, u ciężarnych z chorobami nerek
  • Planowanie i przebieg ciąży u kobiet z przewlekłą chorobą nerek, po przeszczepieniu nerki i z nefropatią toczniową
  • Poród naturalny czy cięcie cesarskie? Rozwiązanie ciąży u kobiet z chorobami nerek


Szacuje się, że 3% ciężarnych w krajach o wysokim dochodzie stanowią pacjentki z przewlekłą chorobą nerek (PChN)1. Przewiduje się, że w najbliższym czasie częstość występowania skojarzenia PChN i ciąży będzie wzrastać. Wiąże się to z planowaniem ciąży w coraz późniejszym wieku oraz z rosnącą współchorobowością i częstością występowania otyłości w populacji ogólnej. Chociaż PChN u większości kobiet nie jest bezwzględnym przeciwwskazaniem do reprodukcji, to ryzyko powikłań jest u nich zwiększone. Dotyczy to głównie: stanu przedrzucawkowego, wewnątrzmacicznego ograniczenia wzrastania płodu, porodu przedwczesnego i przyspieszonej utraty czynności nerek u matki. Obecne wytyczne postępowania z ciężarnymi z PChN opierają się na UK Consensus Group on Pregnancy in Renal Disease oraz opiniach ekspertów (siła dowodów klasy C). Ani Kidney Disease Outcomes Quality Initiative (KDOQI), ani National Institute for Health and Care Excellence (NICE) nie opracowały szczegółowych rekomendacji dotyczących postępowania w chorobach nerek u kobiet w ciąży2.

Ciąża u pacjentki z chorobą nerek to wyzwanie wymagające wielodyscyplinarnej opieki medycznej. Wyniki badań ankietowych sugerują, że nefrolodzy zdają sobie sprawę z trudności położniczych u pacjentek z PChN, ale często nie posiadają wystarczającego doświadczenia ani narzędzi koniecznych do radzenia sobie z tymi problemami.

Fizjologiczne zmiany w układzie moczowym w przebiegu ciąży

W przebiegu niepowikłanej ciąży zachodzą zmiany strukturalne i funkcjonalne zarówno w nerkach, jak i drogach moczowych. Długość obu nerek zwiększa się o 1-1,5 cm. Ich objętość wzrasta nawet o 30%, głównie ze względu na zwiększoną liczbę naczyń. W wyniku działania progesteronu i mechanicznego ucisku moczowodów może dojść do poszerzenia miedniczki nerkowej i układu kielichowego, co prowadzi do zastoju 200-300 ml moczu, a to z kolei sprzyja infekcjom i zwiększa ryzyko cewkowo-śródmiąższowego zapalenia nerek.

Dochodzi również do poszerzenia naczyń krwionośnych wraz ze zmniejszeniem ogólnoustrojowego oporu naczyniowego, zwiększeniem pojemności minutowej serca i niewielkim spadkiem ciśnienia tętniczego. Jest to spowodowane zmniejszoną reaktywnością naczy...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Fizjologiczne zmiany w układzie moczowym w przebiegu ciąży

W przebiegu niepowikłanej ciąży zachodzą zmiany strukturalne i funkcjonalne zarówno w nerkach, jak i drogach moczowych. Długość obu nerek zwiększa się [...]

Ciąża u kobiet z przewlekłą chorobą nerek

W badaniach z udziałem ciężarnych z PChN wykazano znacznie zwiększone prawdopodobieństwo wystąpienia powikłań, takich jak: poród przedwczesny, mała urodzeniowa masa ciała [...]

Ciąża u kobiet po przeszczepieniu nerki

Kobiety w wieku rozrodczym po przeszczepieniu nerki rzadziej zachodzą w ciążę w porównaniu z populacją ogólną. Nie jest jasne, czy wynika [...]

Ciąża u pacjentek z nefropatią toczniową

Ciąża u pacjentek z toczniem rumieniowatym układowym (SLE – systemic lupus erythematosus) wiąże się z większym ryzykiem powikłań niż u zdrowych [...]

Nefropatia refluksowa oraz wrodzone wady nerek i dróg moczowych

Kobiety po przebytych operacjach na drogach moczowych (np. reimplantacji moczowodu, rekonstrukcji pęcherza moczowego, zabiegach urologicznych w dzieciństwie) powinny skonsultować się z [...]

Stan przedrzucawkowy

Stan przedrzucawkowy to zespół chorobowy wpisujący się w ramy opieki położniczej, kardiologicznej i nefrologicznej. Zgodnie z definicją jest to nowo rozpoznane [...]

Podsumowanie

W ostatnim czasie obserwuje się wzrost liczby ciężarnych z chorobami nerek. Kobiety z PChN planujące ciążę powinny podlegać regularnej, częstej kontroli [...]

Do góry