prof. dr hab. n. med. Włodzimierz Baranowski

Szanowni Państwo!

U progu wakacji i okresu urlopowego zespół redakcyjny „Ginekologii po Dyplomie” oddaje w Państwa ręce nowe, mam nadzieję, że interesujące, wydanie naszego czasopisma.

Tematem wiodącym tego numeru jest problem preimplantacyjnych badań genetycznych oraz implikacji klinicznych, etycznych i populacyjnych wynikających z zastosowania nowych technologii umożliwiających w krótkim czasie ocenę genetyczną rozwijającego się zarodka. Ze względu na wieloaspektowość poruszanego tematu zachęcam do zapoznania się z tą problematyką nie tylko specjalistów medycyny rozrodu, lecz także szerokie grono położników.

W tym nurcie pozostaje również – jakże aktualny w świetle medialnej dyskusji – temat wpływu antropogennego zanieczyszczenia powietrza na przebieg i wyniki ciąży. W opracowaniu poświęconym temu problemowi wskazano na związki między ekspozycją na zanieczyszczenia powietrza a urodzeniową masą i długością ciała oraz obwodem główki u noworodka, a także na ryzyko porodu przedwczesnego wynikające wprost z ekspozycji na przemysłowe zanieczyszczenia powietrza.

Zachęcam również Państwa do lektury artykułu, w którym opisano ważny w codziennej praktyce ambulatoryjnej problem zmian mikrobiomu pochwy i sromu. Autorzy na podstawie opisu składu fizjologicznej i patologicznej flory pochwy oraz właściwości biofilmu bakteryjnego prezentują aktualne dane na temat leczenia różnych rodzajów infekcji pochwy i zaburzeń typu waginoza bakteryjna. Przydatne na co dzień – gorąco polecam.

Pasjonatom uroginekologii i szkolącym się w tym zakresie polecam ciekawe opracowanie na temat wskazań i kwalifikacji do leczenia zabiegowego pacjentek z wysiłkowym nietrzymaniem moczu. Czytelnik poprzez lekturę tego artykułu może uaktualnić swoją wiedzę i praktykę kliniczną, gdyż autorki szczegółowo przedstawiają chirurgiczne metody leczenia wysiłkowego nietrzymania moczu stosowane dawniej i współcześnie.

Śledzących medialną, pozamedyczną sferę problemów związanych z niezgodnością płciową zainteresuje z pewnością opracowanie na temat hormonalnych interwencji afirmujących płeć (HIAP). Prof. Dominik Rachoń przedstawia zasady postępowania u osób z niezgodnością płciową, podkreślając, że podawanie preparatów hormonalnych nie jest terapią, lecz interwencją medyczną, a jej główne cele obejmują afirmację odczuwanej tożsamości płciowej oraz indukcję drugorzędowych cech płciowych. Specjalista podkreśla również, że decyzję o rozpoczęciu HIAP podejmuje prowadzący ją lekarz wspólnie z osobą, która wyraziła świadomą zgodę (prośbę) na jej prowadzenie, a ponadto, że przed włączeniem HIAP należy omówić możliwe działania niepożądane i potencjalne powikłania.

Polecam również Państwu krótki artykuł i relatywnie obszerny komentarz dr Magdaleny Bieli na temat postępów w rozpoznawaniu i leczeniu endometriozy, stanowiący rodzaj podsumowania ostatnich osiągnięć w tym zakresie. Szczególną uwagę proszę zwrócić na nową klasyfikację stopnia skomplikowania chirurgicznych procedur stosowanych w leczeniu endometriozy. Podział na cztery poziomy ułatwia lekarzom praktykom kategoryzację chirurgicznej złożoności zmian i wybór odpowiedniego ośrodka leczniczego.

Wprawdzie pandemia COVID-19 wygasła, ale dane na temat konsekwencji tej infekcji w dalszym ciągu zajmują eksponowane miejsce w medycznych czasopismach naukowych. Z punktu widzenia ginekologa istotne może być nowe doniesienie na temat wydłużenia cyklu miesiączkowego przy niezmienionej długości samej miesiączki u kobiet szczepionych przeciwko SARS-CoV-2. Wprawdzie zmiany te są przejściowe, ale informacja o nich może być istotna dla kobiet monitorujących swój cykl miesiączkowy. Należy podkreślić, że COVID-19 i powikłania poinfekcyjne mogą spowodować zdecydowanie poważniejsze i bardziej długotrwałe zaburzenia cyklu miesiączkowego.

Powyższe rekomendacje lektury poszczególnych opracowań są oczywiście wysoce subiektywne. Pozostałe artykuły zawarte w bieżącym wydaniu „Ginekologii po Dyplomie” są nie mniej interesujące i gorąco je Państwu polecam, życząc jednocześnie miłych i udanych urlopów.