Jak nowe rozwiązania zmieniają specjalistyczną opiekę lekarską

Testy diagnostyczne bazujące na biologii molekularnej, nowe technologie w leczeniu i opiece przedkoncepcyjnej – o tym, jak osiągnięcia medycyny zmieniają współczesną opiekę ginekologiczną, dyskutowali uczestnicy XVII Kongresu Akademii po Dyplomie Ginekologia w dniach 22-23 września 2023 r.  

Sesja: Biologia molekularna w ginekologii

− Biologia molekularna wkroczyła do medycyny i jej zastosowanie będzie coraz większe – powiedział prof. Włodzimierz Baranowski, kierownik kongresu, otwierając sesję poświęconą tej dziedzinie nauki.

Przekonywał, że narzędzia diagnostyczne, jakie oferuje biologia molekularna, powinien znać każdy klinicysta. Powstała cała gama nowych leków celujących precyzyjnie w chore komórki. Dzięki temu opieka staje się personalizowana, lekarz może dobrać dla danej pacjentki najwłaściwszy protokół terapeutyczny.

Lek. Magdalena Biela naświetliła kwestię zastosowania testów molekularnych w diagnostyce endometriozy. Problem endometriozy jest poważny: schorzenie dotyczy 2-10% kobiet i nawet 50% w grupie kobiet z ograniczoną płodnością. Choroba znacznie ogranicza jakość życia.

Ekspertka wyjaśniła, że nadal podstawą diagnostyki nie są testy, lecz wywiad, badanie ginekologiczne oraz badania obrazowe – USG i rezonans magnetyczny, przy czym powinny one być opisane przez osoby wyspecjalizowane w diagnostyce tego schorzenia.

Magdalena Biela wyjaśniła, że istnieje wiele badań proponowanych do diagnostyki endometriozy, np. oznaczenie stężenia Ca125, Ca125+BDNF czy oznaczenie mRNA genu FUT4, jednak obowiązujące rekomendacje nie zalecają ich rutynowego wykonywania. Mimo to – według ekspertki − w niektórych sytuacjach ta diagnostyka może mieć zastosowanie, np. u młodych pacjentek z wczesnymi postaciami choroby, gdy leczenie empiryczne okazuje się nieskuteczne, po laparoskopii z ujemnym wynikiem badania histopatologicznego, gdy jesteśmy przekonani, że zmiany mają charakter endometriozy.

Światową nowinką są testy ukierunkowane na wykrywanie kombinacji swoistych miRNA w ślinie. Poza wykrywaniem endometriozy w przyszłości mogą one mieć zastosowanie w identyfikowaniu pacjentek ze zwiększonym ryzykiem niepłodności związanej z chorobą. Doniesienia wskazują, że czułość i swoistość tej metody w przypadku niepłodności sięga nawet 100%.

Jednak nowe metody diagnostyczne, nawet po ich wprowadzeniu na rynek, będą wymagały dalszych badań.