ŚWIĄTECZNA DARMOWA DOSTAWA od 20 grudnia do 8 stycznia! Zamówienia złożone w tym okresie wyślemy od 2 stycznia 2025. Sprawdź >
Rola lidokainy w badaniu urodynamicznym
Christina Hicks, MS, APRN, WHNP-BC, FAUNA
David D. Rahn, MD
- Przebieg badania urodynamicznego, czyli czego obawiają się pacjentki
- Czy docewkowe podawanie lidokainy zmniejsza ból i dyskomfort związane z cewnikowaniem? Korzyści wynikające ze stosowania lidokainy w żelu
- Wpływ lidokainy na parametry cystometryczne oraz cechy oddawania moczu podczas badania urodynamicznego
Badania urodynamiczne wykonywane w celu oceny czynności pęcherza moczowego są często przeprowadzane w ramach diagnostyki u pacjentek z objawami ze strony układu moczowego i z wypadaniem narządów miednicy, zwłaszcza w przypadku zaburzeń neurogennych, złożonych objawów wymagających oceny diagnostycznej w celu wyjaśnienia przyczyny nietrzymania moczu, a także u pacjentek, u których rozważa się różne możliwości leczenia inwazyjnego i chirurgicznego.
Badanie urodynamiczne typowo obejmuje kilka etapów:
- uroflowmetrię w celu określenia maksymalnej prędkości przepływu moczu, charakterystyki oddawania moczu oraz zalegania moczu po mikcji
- cystometrię w celu oceny odczuć pacjentki podczas napełniania pęcherza, występowania lub niewystępowania nadaktywności mięśnia wypieracza, podatności pęcherza, a także pomiaru ciśnienia w momencie wycieku moczu podczas próby Valsalvy i kaszlu
- badanie zależności przepływu od ciśnienia w celu dalszego scharakteryzowania opróżniania pęcherza
- (niekiedy) ocenę profilu ciśnienia w cewce moczowej w celu pomiaru maksymalnego ciśnienia zamknięcia cewki.
Ze względu na inwazyjny charakter badania urodynamicznego, które wymaga wprowadzenia cienkich plastikowych cewników służących do pomiaru ciśnienia do cewki moczowej/pęcherza moczowego oraz pochwy lub odbytnicy, pacjentki często wyrażają niepokój w związku z zaleceniem jego wykonania. W praktyce klinicznej pytają czasami, czy można zastosować środek znieczulający, taki jak lidokaina w żelu, podczas wprowadzania cewnika do cewki moczowej, aby zmniejszyć związany z tym dyskomfort, ponieważ cewnik urodynamiczny często wywołuje przemijające uczucie pieczenia lub palenia. Nie jest jasne, czy miejscowe stosowanie lidokainy w żelu podczas cewnikowania może zaburzać wyniki badania urodynamicznego, zwłaszcza w odniesieniu do bardziej subiektywnych elementów oceny podczas cystometrii, takich jak odczucia pacjentki w trakcie napełniania pęcherza oraz jego maksymalnego wypełnienia. Wyrażane są również obawy, że obiektywne pomiary opróżniania pęcherza podczas badania zależności przepływu od ciśnienia mogłyby zostać zakłócone, jeżeli znieczulenie cewki zmniejszy wrażliwość nerwów czuciowych, które wysyłają impulsy nasilające skurcze pęcherza i podtrzymujące jego efektywne opróżnianie1,2. Sformułowano również hipotezę, że lidokaina w żelu może osłabiać lub maskować nadaktywność wypieracza bądź skurcze pęcherza podczas badania urodynamicznego, co ma istotne znaczenie w ocenie pacjentek zgłaszających parcie naglące, częste oddawanie moczu, nykturię lub naglące nietrzymanie moczu.