Zastosowanie inozytolu w zespole policystycznych jajników – co wiemy na dziś?
prof. dr hab. n. med. Jacek Szamatowicz
- Rola inozytolu w patofizjologii PCOS
- Myo-inozytol jako alternatywa dla metforminy w zmniejszaniu insulinooporności
- Wpływ inozytoli na parametry hormonalne, endokrynologiczne i metaboliczne u kobiet z PCOS
Zespół policystycznych jajników (PCOS – polycystic ovary syndrome) jest heterogenną jednostką chorobową objawiającą się różnego stopnia zaburzeniami endokrynologicznymi, metabolicznymi i problemami związanymi z posiadaniem potomstwa. Najczęstsze objawy związane z tym zespołem to: otyłość, nieregularne miesiączkowanie i anowulacja, objawy hiperandrogenizmu oraz insulinooporność. Ostatnie z wymienionych zaburzeń jest uznawane za punkt wyjściowy w patogenezie PCOS, odpowiadający za anowulację i zwiększone wydzielanie androgenów przez jajniki1.
Inozytole są znane od dawna, ale w tym roku mija 10 lat od momentu, kiedy preparaty te zostały wprowadzone na rynek polski do leczenia zaburzeń związanych z PCOS. Podstawę zastosowania myo-inozytolu stanowiły badania przeprowadzone głównie przez włoskich badaczy. Rezultaty tych obserwacji wyglądały bardzo obiecująco.
Tematem niniejszego artykułu jest przedstawienie obecnych poglądów na stosowanie preparatów inozytolu w zaburzeniach endokrynologicznych związanych z PCOS2.
Charakterystyka inozytoli
Cząsteczka inozytolu jest szeroko występującym w naturze organicznym związkiem o sumarycznym wzorze C6H12O6. Najbardziej powszechny jest myo-inozytol, który został wykryty w składzie wielu roślin i w tkankach zwierzęcych. Największe stężenia myo-inozytolu stwierdzono w: owocach, roślinach strączkowych, orzechach, kukurydzy i owocach cytrusowych (z wyjątkiem cytryny). Inozytole należą do grupy witamin B, które są syntetyzowane także w organizmie ludzkim. Jedna nerka produkuje około 2 g myo-inozytolu na dobę, a dzienna dawka myo-inozytolu dostarczana z dietą wynosi 0,5-1 g. Wątroba i mózg również produkują myo-inozytol, chociaż nie w takich ilościach jak nerki. Istnieje 9 stereoizomerów inozytoli, wśród których najważniejsze metabolicznie są myo-inozytol i D-chiro-inozytol. Związki te wpływają na funkcję insuliny, ponieważ modulują ścieżki działania tego hormonu, głównie pozareceptorową ścieżkę metaboliczną3.
Myo-inozytol jest wytwarzany z glukozo-6-fosforanu w komórkach. Jednocześnie występuje w błonie komórkowej jako fosfatydylomioinozytol i jest prekursorem trifosforanianu myo-inozytolu, a ten z kolei odgrywa kluczową rolę w przekazywaniu informacji...
Nie określono dziennego zapotrzebowania na myo-inozytol. Wiadomo tylko, że wzrasta ono wraz z piciem kawy, spożywaniem cukrów prostych, niedoborem sodu, a także z wiekiem, w związku z przyjmowaniem antybiotyków i cukrzycą. Inozytole są dostarczane...
