Codziennie zdajesz egzamin z medycyny
Endometrioza a niepłodność
prof. dr hab. n. med. Rafał Kurzawa
codziennie zdajesz egzamin z medycyny
Przypadek kliniczny 1
Zgłasza się pacjentka, lat 29, wskaźnik masy ciała (BMI – body mass index) 26 kg/m2, starająca się o dziecko, która regularnie współżyje od półtora roku. Nigdy nie była w ciąży, nigdy nie była operowana ani nie chorowała przewlekle. W wywiadzie podaje 5-6-dniowe obfite i bolesne miesiączki występujące co 28-32 dni. Jej zdrowy partner, lat 32, BMI 26,6 kg/m2, jest również bezdzietny. Oboje nie palą papierosów ani nie piją alkoholu oraz zdrowo się odżywiają.
Podczas pierwszej wizyty wykonano u pacjentki badanie ultrasonograficzne (USG), którego opis jest następujący: „Trzon macicy prawidłowej wielkości, w przodozgięciu. Miometrium bez zmian ogniskowych. Błona śluzowa jak w fazie proliferacyjnej – endometrium trójwarstwowe i równe, o grubości 5 mm. Jajniki obustronnie prawidłowej wielkości z widocznymi pęcherzykami antralnymi – 8 po stronie prawej oraz 9 po stronie lewej. Nieprawidłowości w miednicy mniejszej nie stwierdzono”.
U pacjentki wykonano badania hormonalne i serologiczne z surowicy – uzyskano następujące wyniki:
- hormon tyreotropowy (TSH – thyroid-stimulating hormone): 1,87 ng/ml
- hormon antymüllerowski (AMH – anti-Müllerian hormone): 2,0 ng/ml
- progesteron (21 dzień cyklu): 11,7 ng/ml
- Chlamydia trachomatis IgG: 8,7 mj.m./ml.
Dodatkowo przeprowadzono diagnostykę mikrobiologiczną wymazu z kanału szyjki macicy metodą łańcuchowej reakcji polimerazy (PCR – polymerase chain reaction) i uzyskano następujące wyniki:
- Chlamydia trachomatis – nieobecna
- Ureaplasma urealyticum – nieobecna
- Mycoplasma genitalium – nieobecna.
Partner pacjentki wykonał badanie nasienia, w którym wykazano:
- koncentrację plemników: 15 mln/ml
- całkowitą liczbę plemników w ejakulacie: 30 mln
- ruchliwość plemników (A/B/C/D): 10/24/36/30
- morfologię plemników: 3%
Pytania do opisu przypadku 1
1. Na czym w pierwszej kolejności powinno polegać dalsze postępowanie?
- Należy wykonać z użyciem surowicy pacjentki badania przesiewowe w kierunku endometriozy
- Należy ocenić drożność jajowodów metodą histerosalpingografii (HSG) lub histerosalpingosonografii (HyCoSy – hysterosalpingo-contrast sonography; HyFoSy – hysterosalpingo-foam sonography)
- Przez 3-6 cykli należy monitorować jajeczkowanie
- Należy przeprowadzić diagnostykę hormonalną obejmującą oznaczenie w surowicy gonadotropin, estradiolu, prolaktyny i androgenów
- Należy wykonać laparoskopię diagnostyczną
2. Co w dalszej kolejności będzie najlepszym postępowaniem?