Szanowne Koleżanki, Szanowni Koledzy!

Kontynuując dyskusję o wynikach najważniejszych badań dotyczących fizjologii wysiłku, proponujemy Państwu omówienie badania Jolly’ego i wsp. zatytułowanego w wersji oryginalnej „Impact of exercise on heart rate recovery”, opublikowanego na łamach Circulation. Szybkość normalizacji tętna po zakończonym wysiłku określa się jako heart rate recovery (HRR). U osób wysportowanych częstość rytmu zmniejsza się bardzo szybko, przeciwnie w przypadku osób z chorobami układu krążenia. Badania wskazują na zależność między HRR a śmiertelnością. Jolly i wsp. jako punkty końcowe obserwacji przyjęli: poprawę HRR w trakcie rehabilitacji, korelację między poprawą HRR a zmniejszeniem śmiertelności ogólnej. Największą śmiertelność zanotowano wśród chorych, którzy cały czas mieli nieprawidłową HRR mimo rehabilitacji wysiłkowej. Pacjenci, u których wyjściowa nieprawidłowa HRR uległa normalizacji do wartości powyżej 12/min, cechowali się mniejszą śmiertelnością w porównaniu z chorymi, u których HRR wynosił poniżej 12/min. Czynnikami związanymi z brakiem poprawy HRR były: starszy wiek, choroba tętnic obwodowych, cukrzyca, niewydolność serca.
Szanowni Państwo, kończąc moją siedmioletnią współpracę z Kardiologią po Dyplomie jako redaktor działu, pragnę gorąco podziękować za możliwość pracy naukowej z Wyjątkowym Redaktorem Naczelnym, Wybitnym Nauczycielem i Wspaniałym Człowiekiem, Profesorem Grzegorzem Opolskim.

Sebastian Szmit