Wprowadzenie

Choroby układu krążenia (cardiovascular disease, CVD) uwarunkowane obecnością blaszek miażdżycowych w naczyniach stanowią główną przyczynę hospitalizacji oraz przedwczesnych zgonów w krajach europejskich. Wśród potencjalnie modyfikowalnych czynników ryzyka wystąpienia i rozwoju miażdżycy, a w konsekwencji i chorób układu krążenia, wymienia się nadciśnienie tętnicze, dyslipidemię, palenie tytoniu, małą aktywność fizyczną, nieprawidłowe nawyki żywieniowe i cukrzycę. Z kolei do niemodyfikowalnych czynników ryzyka CVD zaliczane są płeć męska i wiek [1].

Szacuje się, że rocznie w Europie na leczenie i rehabilitację pacjentów po zawale mięśnia sercowego, udarze niedokrwiennym mózgu oraz z miażdżycą tętnic kończyn dolnych przeznacza się blisko 200 miliardów euro. Stanowi to zatem nie tylko istotny problem kliniczny, ale również społeczny i ekonomiczny. Dlatego tak ważna jest wcześnie włączona odpowiednia profilaktyka i skuteczne leczenie powyższych chorób.

Uważa się, że najbardziej niekorzystnym, ale najlepiej modyfikowalnym za pomocą odpowiedniej farmakoterapii oraz zmiany stylu życia czynnikiem ryzyka CVD jest wysokie stężenie lipoprotein o niskiej gęstości (LDL-C) i cholesterolu całkowitego (TC). Stężenie TC jest parametrem pozwalającym na oszacowanie całkowitego ryzyka sercowo-naczyniowego w oparciu o skalę SCORE [2]. W dotychczas przeprowadzonych badaniach dowiedziono, że zmniejszenie stężenia cholesterolu LDL o każdy 1 mmol/l koreluje z ponad 20% mniejszym ryzykiem związanym z CVD i przypuszcza się, że obniżenie LDL-C o 2-3 mmol/l skutkuje obniżeniem ryzyka wystąpienia CVD nawet o 40% [1,3]. Dlatego stężenia LDL-C i TC są głównymi strategicznymi celami w postępowaniu prewencyjnym [1]. Zgodnie z zaleceniem Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (European Society of Cardiology, ESC) docelowe stężenie cholesterolu LDL u chorych z bardzo dużym ryzykiem CVD powinno wynosić <70 mg/dl (1,8 mmol/l) lub powinno być obniżone o co najmniej 50% w stosunku do wartości wyjściowej, a u chorych z dużym ryzykiem CVD stężenie LDL-C powinno wynosić poniżej 100 mg/dl (2,5 mmol/l) [1]. Osiągnięcie zalecanych wartości wydaje się łatwo osiągalne dzięki wprowadzeniu na rynek farmaceutyczny statyn. Plejotropowe działanie i udowodniona skuteczność tej grupy leków właśnie w zmniejszaniu stężenia LDL-C i związanego z tym zmniejszenia ryzyka sercowo-naczyniowego stała się powodem, dla którego leki te zalecane są u chorych z wysokim prawdopodobieństwem wystąpienia CVD oraz w leczeniu chorób związanych z obecnością blaszek miażdżycowych [1,2].