Tajniki echokardiografii
Dysfunkcja sztucznej zastawki aortalnej
dr n. med. Ewa Szymczyk
prof. dr hab. n. med. Piotr Lipiec
Opis przypadku
Kobieta, 58 lat, po implantacji mechanicznej zastawki mitralnej i aortalnej (1983 r.) oraz reimplantacji dwudyskowej mechanicznej zastawki St. Jude Medical 21 mm w pozycji aortalnej i St. Jude Medical 29 mm w pozycji mitralnej z powodu infekcyjnego zapalenia wsierdzia (1986 r.), po implantacji kardiostymulatora z powodu zespołu tachykardia-bradykardia (2007 r.), z utrwalonym migotaniem przedsionków, została przyjęta do kliniki kardiologii z powodu nasilającej się duszności, do spoczynkowej włącznie.
W echokardiografii przezklatkowej (TTE – transthoracic echocardiography) stwierdzono przerost mięśnia lewej komory z symetryczną kurczliwością i frakcją wyrzutową (EF – ejection fraction) 54% oraz prawidłową funkcję skurczową prawej komory: amplituda przemieszczania się bocznej części pierścienia trójdzielnego w skurczu (TAPSE – tricuspid annular plane systolic excursion) 22 mm, S’ RV 14 cm/s. Obraz 2D oraz parametry dopplerowskie wskazywały na prawidłową funkcję protezy mitralnej. Ruchomość dysków zastawki aortalnej w TTE była trudna do jednoznacznej oceny, ale zwracał uwagę turbulentny przepływ przez protezę (ryc. 1, 2). Ponadto uwidoczniono dodatkowe, ruchome echa związane z zastawką aortalną od strony drogi odpływu lewej komory (LVOT – left ventricular outflow tract) (ryc. 3). Parametry dopplerowskie przepływu przez protezę aortalną [gradient maksymalny 69 mmHg, gradient średni 40 mmHg, czas akceleracji 102 ms, DVI (Doppler velocity index) 0,24] wskazywały na zwężenie i dysfunkcję zastawki (ryc. 4, 5); w porównaniu z echokardiografią sprzed roku zwracało uwagę zwiększenie gradientów. Dodatkowo stwierdzono podwyższone ciśnienie skurczowe w tętnicy płucnej przy współistnieniu umiarkowanej niedomykalności trójdzielnej.