Serce temidy
Niejasne przypadki medyczne
lek. Kacper Jerzyk, specjalista kardiologii1
dr n. praw. Radosław Tymiński, radca prawny2
Opis przypadku
Na szpitalny oddział ratunkowy zgłosił się 35-letni lekarz bezpośrednio po zakończonym dyżurze z powodu silnych dolegliwości bólowych w klatce piersiowej o charakterze rozlanego ucisku i pieczenia. W trakcie trwającego 24 godziny dyżuru pacjent aktywnie udzielał świadczeń zdrowotnych, wykonując zabiegi. Ból wybudził go po godzinie snu, był rozlany, nasilał się podczas zmiany pozycji.
Przy przyjęciu pacjent był wystraszony, z podwyższonym ciśnieniem tętniczym do 160/100 mmHg, saturacja była prawidłowa. Mężczyzna leczy się od kilku lat z powodu nadciśnienia tętniczego I stopnia (peryndopryl 5 mg raz na dobę), cierpi ponadto na hipercholesterolemię (dieta) i ma nadwagę (BMI 29).
W wyjściowym spoczynkowym EKG (ryc. 1) nie było cech niedokrwienia. Wstępne badania laboratoryjne (tab. 1) wykluczyły ostrą zatorowość płucną (wyniki D-dimerów ujemne, w chwili badania troponiny poniżej wartości referencyjnej dla laboratorium). Ze względu na czas trwania dolegliwości (ok. godziny) zlecono jednak kontrolne badanie troponin za 3 godziny. W badaniach uwagę zwróciło zwiększone stężenie kreatyniny. Po doprecyzowaniu wywiadu okazało się, że lekarz udał się na dyżur bezpośrednio po 16-godzinnej jeździe samochodem (powrót z wakacji), podczas podróży pił głównie kawę i napoje z kofeiną, podobne napoje spożywał też na dyżurze. Nie potrafił sprecyzować, kiedy miał ostatnią mikcję.
Wobec ponownego uzyskania ujemnych wartości troponin i braku progresji zmian niedokrwiennych w kolejnych zapisach EKG wykluczono ostry zespół wieńcowy. W badaniu RTG klatki piersiowej nie stwierdzono nieprawidłowości, echo serca wykazało prawidłową wielkość oraz funkcję lewej i prawej komory, a także prawidłowy aparat zastawkowy i prawidłowej szerokości, bez cech rozwarstwienia, aortę wstępującą.
Pacjentowi przetoczono dożylnie 3 litry płynów, jony magnezu, podano leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, uzyskując ustąpienie dolegliwości i powrót mikcji. W kolejnych dniach u mężczyzny wykonano próbę wysiłkową, która była ujemna klinicznie i elektrokardiograficznie; gastroskopię, która ukazała jedynie niewielkie zmiany zapalne błony śluzowej żołądka; oraz rezonans magnetyczny kręgosłupa, który uwidocznił zmiany zwyrodnieniowe w obrębie kręgów odcinka szyjnego i piersiowego. Ostatecznie uznano, że powyższe dolegliwości chorego miały charakter bólów neuralgicznych, mięśniowych, wynikających z wielogodzinnego przebywania w wymuszonej pozycji (podróż samochodem, zabiegi), odwodnienia, dyselektrolitemii i przemęczenia.