Temat numeru

Kardiomiopatia związana z arytmią – diagnostyka i leczenie

lek. Piotr Gardziejczyk
prof. dr hab. n. med. Mariusz Pytkowski

Oddział Zaburzeń Rytmu Serca II Kliniki Choroby Wieńcowej, Instytut Kardiologii, Warszawa

Adres do korespondencji: lek. Piotr Gardziejczyk

Oddział Zaburzeń Rytmu Serca II Kliniki Choroby Wieńcowej, Instytut Kardiologii

ul. Alpejska 42, 04-628 Warszawa; e-mail: pgardziejczyk@ikard.pl

  • Oprócz przedstawienia zagadnień związanych z epidemiologią, patofizjologią, diagnostyką i leczeniem przypadków kardiomiopatii wywołanej arytmią w artykule zawarto szczegółowe omówienie postępowania w poszczególnych rodzajach arytmii mogących prowadzić do kardiomiopatii, takich jak arytmie nadkomorowe, komorowe oraz arytmie u pacjentów z wszczepionymi układami resynchronizującymi pracę serca

Kardiomiopatia związana z arytmią (TCM – tachycardiomyopathy) jest jedną z odwracalnych przyczyn niewydolności serca i powinna być podejrzewana u każdej osoby z niewydolnością serca o nieustalonej etiologii. Każdy rodzaj przetrwałej arytmii może być przyczyną tachykardiomiopatii i prowadzić do pojawienia się lub zaostrzenia objawów przewlekłej niewydolności serca1-4. Ostateczne rozpoznanie kardiomiopatii związanej z arytmią można ustalić retrospektywnie u pacjentów, u których po skutecznym leczeniu arytmii obserwuje się całkowitą lub znaczącą poprawę w zakresie czynności skurczowej lewej komory oraz wycofanie się objawów niewydolności serca. Istotnym elementem rozpoznania jest wykluczenie innych potencjalnych przyczyn niewydolności serca, m.in. istotnej hemodynamicznie choroby wieńcowej, istotnej wady zastawkowej, źle kontrolowanego nadciśnienia tętniczego, toksycznego wpływu przyjmowanych substancji czy innych ostrych stanów internistycznych. Obecnie możemy wyróżnić dwa podstawowe typy TCM różniące się zarówno mechanizmem powstawania, jak i przebiegiem. Typ 1 to postać klasyczna, dotycząca pacjentów bez strukturalnej choroby serca, u których jedyną przyczyną objawów niewydolności serca jest pojawienie się arytmii (arrhythmia-induced cardiomyopathy). W tej grupie chorych skuteczne leczenie zaburzeń rytmu serca prowadzi w większości przypadków do całkowitego wycofania się objawów niewydolności serca i normalizacji parametrów klinicznych. Do drugiej grupy (typ 2) należy zaliczyć pacjentów z istniejącą strukturalną chorobą serca, u których pojawienie się arytmii de novo prowadzi do nawrotu bądź zaostrzenia objawów przewlekłej niewydolności serca (arrhythmia-mediated cardiomyopathy)2.

Epidemiologia

Częstość występowania kardiomiopatii związanej z arytmią nie jest precyzyjnie określona, wiadomo jednak, że w wielu przypadkach nie jest ona rozpoznawana. Dotyczy to szczególnie pacjentów ze strukturalną chorobą serca (tachykardiomiopatia typu 2),...

Patofizjologia

Mechanizmy kardiomiopatii związanej z arytmią nie są do końca poznane, ale sugeruje się udział stresu oksydacyjnego, zaburzeń w gospodarce wapniowej na poziomie komórkowym oraz zaburzeń w metabolizmie energetycznym kardiomiocytów.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Diagnostyka

Wczesne rozpoznanie kardiomiopatii związanej z arytmią jest kluczowe, ponieważ skuteczne leczenie zaburzeń rytmu serca może prowadzić do całkowitego wyleczenia i zahamowania [...]

Arytmie nadkomorowe prowadzące do kardiomiopatii

Migotanie przedsionków jest najczęstszą przyczyną kardiomiopatii związanej z arytmią u dorosłych. Mechanizmami prowadzącymi do powstania kardiomiopatii w przebiegu migotania przedsionków są: [...]

Arytmie komorowe prowadzące do kardiomiopatii

Dodatkowe skurcze komorowe mogą prowadzić do rozwoju lub zaostrzenia niewydolności serca. Jednym z postulowanych mechanizmów powstawania kardiomiopatii na podłożu skurczów dodatkowych [...]

Arytmie u pacjentów z wszczepionymi układami resynchronizującymi pracę serca

Pacjenci z wszczepionymi urządzeniami do resynchronizacji serca stanowią szczególną grupę osób podatnych na negatywny wpływ zaburzeń rytmu serca. Do najczęstszych arytmii [...]

Leczenie

U każdego pacjenta z podejrzeniem kardiomiopatii związanej z arytmią należy jak najwcześniej włączyć leczenie antyarytmiczne w celu eliminacji zaburzeń rytmu serca1,4. [...]

Podsumowanie

Kardiomiopatia związana z arytmią może dotyczyć pacjentów w różnym wieku i z różnymi dodatkowymi obciążeniami chorobowymi. Objawy kliniczne arytmii mogą być [...]

Do góry