Wytyczne

Rewaskularyzacja mięśnia sercowego – omówienie wytycznych ESC 2018

lek. Katarzyna Matyjas
lek. Michał Kałowski
dr n. med. Kinga Spławska
prof. dr hab. n. med. Jerzy Krzysztof Wranicz

Klinika Elektrokardiologii UM w Łodzi

Adres do korespondencji: lek. Michał Kałowski

Klinika Elektrokardiologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, Centrum Kliniczno-Dydaktyczne

ul. Pomorska 251, 92-213 Łódź; e-mail: michalkalowski@gmail.com

  • W najnowszej aktualizacji wytycznych dotyczących rewaskularyzacji mięśnia sercowego stworzonej przez ekspertów ESC i EACTS szczegółowo omówiono proces kwalifikacji i sposób wykonywania zabiegów rewaskularyzacji mięśnia sercowego, a także farmakoterapię okołoproceduralną

W 2018 roku opublikowano nowe wytyczne European Society of Cardiology (ESC) i European Association for Cardio-Thoracic Surgery (EACTS) dotyczące rewaskularyzacji mięśnia sercowego1. W tekście eksperci obu wymienionych towarzystw naukowych podsumowali zalecenia dotyczące diagnostyki choroby wieńcowej (CHD – coronary heart disease) oraz jej leczenia inwazyjnego: przezskórnego i operacyjnego. Ponieważ omawiane wytyczne dotyczą rewaskularyzacji zarówno w stabilnej postaci CHD, jak i zawału serca z uniesieniem oraz bez uniesienia odcinka ST, są one także rodzajem aktualizacji wytycznych ESC omawiających postępowanie w tych jednostkach chorobowych.

Narzędzia diagnostyczne pomocne przy podejmowaniu decyzji o rewaskularyzacji

Diagnostyka za pomocą czynnościowych badań obrazowych u pacjentów z istotnymi zwężeniami tętnic wieńcowych i wykazanie obecności dużego obszaru niedokrwienia mają kluczowe znaczenie dla wyodrębnienia grupy chorych, którzy – w połączeniu z optymalnym leczeniem farmakologicznym – uzyskają korzyść z rewaskularyzacji. W wytycznych ESC/EACTS dotyczących rewaskularyzacji mięśnia sercowego z 2018 roku zaleca się, aby decyzja o stosowaniu odpowiednich strategii rewaskularyzacji zgodnie z aktualnymi wytycznymi była podejmowana w ramach tzw. kardiogrupy (heart team) po odpowiednim poinformowaniu pacjenta o korzyściach i zagrożeniach związanych ze stosowaną procedurą terapeutyczną. Metody diagnostyczne – obrazowe i czynnościowe – zostały szczegółowo omówione także w wytycznych dotyczących postępowania w stabilnej chorobie wieńcowej2.

Diagnostyka nieinwazyjna u pacjentów z przewlekłą chorobą wieńcową (CAD – coronary artery disease), u których rozważa się rewaskularyzację mięśnia sercowego, obejmuje ocenę niedokrwienia i żywotności u chorych z odcinkowymi zaburzeniami czynności ...

U pacjentów z CAD i niewydolnością serca (HF – heart failure) przed podjęciem ostatecznej decyzji o rewaskularyzacji można rozważyć (klasa zalecenia IIb) nieinwazyjne obrazowanie obciążeniowe (rezonans magnetyczny serca, echokardiografię obciążeniową, SPECT lub PET) w celu oceny niedokrwienia i żywotności mięśnia sercowego. U pacjentów z zaawansowaną HF i żywotnym mięśniem sercowym należy najpierw dokonać rewaskularyzacji za pomocą pomostowania tętnic wieńcowych (CABG – coronary artery bypass grafting) lub przezskórnej interwencji wieńcowej (PCI – percutaneous coronary intervention), zanim będzie się u nich rozważać mechaniczne wspomaganie krążenia lub przeszczepienie serca2.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Narzędzia diagnostyczne pomocne przy podejmowaniu decyzji o rewaskularyzacji

Diagnostyka za pomocą czynnościowych badań obrazowych u pacjentów z istotnymi zwężeniami tętnic wieńcowych i wykazanie obecności dużego obszaru niedokrwienia mają kluczowe [...]

Rewaskularyzacja w stabilnej chorobie wieńcowej

Utrzymywanie się objawów mimo optymalnego leczenia zachowawczego i/lub możliwość poprawy rokowania są wskazaniem do rewaskularyzacji u chorych ze stabilną CAD2. Szczegółowe [...]

Rewaskularyzacja w ostrych zespołach wieńcowych bez uniesienia odcinka ST

U chorych z rozpoznawanym ostrym zespołem wieńcowym bez uniesienia odcinka ST (NSTE-ACS – non-ST elevation acute coronary syndrome) natychmiastowa ocena inwazyjna [...]

Rewaskularyzacja w zawale serca z uniesieniem odcinka ST

Zalecenia dotyczące rewaskularyzacji w zawale serca z uniesieniem odcinka ST (STEMI – ST segment elevation myocardial infarction) przedstawione w omawianych wytycznych [...]

Rewaskularyzacja w szczególnych sytuacjach klinicznych

U pacjentów z HF o etiologii niedokrwiennej rewaskularyzacja wieńcowa wiąże się z poprawą przeżywalności (I, B). Nie określono jednoznacznie optymalnej strategii [...]

Aspekty proceduralne CABG

Omawiany dokument opisuje także proceduralne aspekty rewaskularyzacji wieńcowej. W odniesieniu do operacji CABG wytyczne podkreślają większą trwałość pomostów tętniczych w porównaniu [...]

Aspekty proceduralne PCI

Wytyczne opisują także aspekty proceduralne PCI. Najważniejszymi nowościami w porównaniu z wytycznymi z 2014 roku są: usankcjonowanie dostępu promieniowego jako standardowej [...]

Leczenie przeciwkrzepliwe

Omawiane wytyczne zawierają także wskazówki dotyczące leczenia przeciwpłytkowego i przeciwkrzepliwego u pacjentów poddawanych zabiegom rewaskularyzacji wieńcowej. Rodzaj stosowanej terapii jest uzależniony [...]

Podsumowanie

Najnowsza aktualizacja wytycznych dotyczących rewaskularyzacji mięśnia sercowego stworzona przez ekspertów ESC i EACTS w sposób kompleksowy omawia proces kwalifikacji i sposób [...]

Do góry