Migotanie przedsionków u osób w starszym wieku
dr n. med. Joanna Stanisz-Kempa1
dr n. med. Agnieszka Batko-Szwaczka2
prof. dr hab. n. med. Jan Szewieczek2
lek. Aleksandra Fidyk1
prof. dr hab. n. med. Zbigniew Gąsior1
- Leczenie migotania przedsionków (AF) z perspektywy lekarza geriatry
- Zalecenia kardiologiczne dotyczące postępowania w AF u starszych pacjentów
- Kontrola częstości akcji serca vs kontrola rytmu – którą strategię wybrać? Jak prowadzić leczenie przeciwkrzepliwe u osób w zaawansowanym wieku?
Migotanie przedsionków jest stosunkowo częstą arytmią u osób w zaawansowanym wieku. Wymagają one w zdecydowanej większości leczenia przeciwzakrzepowego, z wyjątkiem przeciwwskazań lub nieakceptowalnie wysokiego ryzyka krwotocznego. Wielochorobowość, zespoły geriatryczne (np. zespół kruchości), niepełnosprawność oraz leczenie wieloma lekami utrudniają podjęcie optymalnej decyzji dotyczącej postępowania. W artykule przedstawiono epidemiologię migotania przedsionków u osób w starszym wieku, kryteria diagnostyczne zespołu kruchości, opinię geriatry na temat leczenia starszych chorych z migotaniem przedsionków oraz aktualne zasady i rekomendacje kardiologiczne postępowania w migotaniu przedsionków u osób w zaawansowanym wieku.
Epidemiologia migotania przedsionków u osób starszych
Migotanie przedsionków (AF – atrial fibrillation) jest najczęstszym zaburzeniem rytmu serca wpływającym na populację ogólną. W 2010 r. liczbę osób z AF w Unii Europejskiej w wieku powyżej 55 lat oszacowano na 8 800 000. W 2030 r. będzie ok. 14 000 000 pacjentów z tym schorzeniem, a liczba nowych przypadków wyniesie 120 000-215 000 rocznie. Oczekuje się, że do 2060 r. ta liczba się podwoi1,2.
Z powodu chorób współistniejących i zespołu kruchości AF ma bardziej negatywny wpływ na zdrowie pacjentów w zaawansowanym wieku w porównaniu z młodymi. Częstość występowania AF w ogólnej dorosłej populacji Europy jest ponad 2-krotnie większa niż dekadę wcześniej i wynosi od 1,9% we Włoszech, Islandii i Anglii do 2,3% w Niemczech i 2,9% w Szwecji3. AF jest częstsze w przypadku płci męskiej – stosunek chorujących mężczyzn do kobiet wynosi ok. 2:1. Jednak w populacji osób starszych kobiety stanowią większość pacjentów z AF ze względu na dłuższe przeżycie3.
Badania epidemiologiczne mogą nie doszacowywać rzeczywistej częstości występowania AF, ponieważ znaczna część pacjentów w zaawansowanym wieku jest bezobjawowa (przy czym AF wykrywa się często podczas rutynowej kontroli lub tylko w czasie udaru, a nawet po jego wystąpieniu)4. Jest to arytmia związana z 5-krotnym wzrostem ryzyka udaru mózgu4. Rozpowszechnienie AF w populacji ogólnej stale rośnie z wiekiem, z 0,12-0,16% u osób poniżej 49 r.ż. do 3,7-4,2% u osób w wieku 60-70 lat. Po 80 r.ż. rozpowszechnienie może sięgać nawet 10-17%5.
