Funkcja rozkurczowa lewej komory – znaczenie i techniki oceny

dr hab. n. med. Karina Wierzbowska-Drabik, prof. UM w Łodzi

Klinika Kardiologii I Katedry i Kliniki Kardiologii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Adres do korespondencji:

dr hab. n. med. Karina Wierzbowska-Drabik, prof. UM w Łodzi

Klinika Kardiologii I Katedry i Kliniki Kardiologii

Uniwersytet Medyczny w Łodzi

ul. Kniaziewicza 1/5

91-347 Łódź

e-mail: wierzbowska@ptkardio.pl

  • Podsumowanie aktualnej wiedzy dotyczącej technik oceny, rekomendowanych algorytmów i przydatnych klinicznie informacji, jakich w zakresie oceny funkcji rozkurczowej powinno dostarczać spoczynkowe i wysiłkowe badanie echokardiograficzne


W ciągu ostatnich dwóch dekad wielokrotnie publikowano wytyczne dotyczące zarówno echokardiograficznej oceny funkcji rozkurczowej, jak i optymalizacji algorytmów rozpoznawania rozkurczowej niewydolności serca. Obecnie obowiązujące dokumenty pochodzą odpowiednio z 2016 r. (rekomendacje Amerykańskiego Towarzystwa Echokardiograficznego i Europejskiej Asocjacji Obrazowania Sercowo-Naczyniowego poświęcone ocenie funkcji rozkurczowej) i 2019 r. (dokument Asocjacji Niewydolności Serca Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego na temat rozpoznawania niewydolności z zachowaną frakcją wyrzutową)1,2. W 2020 r. prestiżowe czasopismo „JACC Cardiovascular Imaging” wydało numer poświęcony nieinwazyjnej ocenie funkcji rozkurczowej, na łamach którego eksperci poddają dyskusji obowiązujące wytyczne oraz proponują ich dalsze możliwe modyfikacje3. Ponadto od wielu lat szeroki obszar zagadnień związanych z oceną funkcji rozkurczowej lewej komory jest intensywnie eksplorowany naukowo, stanowiąc dla wielu pasjonatów echokardiografii ciągle aktualne wyzwanie.

Artykuł jest próbą podsumowania bieżącej wiedzy na temat technik oceny, rekomendowanych algorytmów i przydatnych klinicznie informacji, jakich w zakresie oceny funkcji rozkurczowej powinno dostarczać spoczynkowe i wysiłkowe badanie echokardiograficzne.

Podłoże patofizjologiczne dysfunkcji rozkurczowej i możliwości jej oceny

Podłożem patofizjologicznym dysfunkcji rozkurczowej są zaburzenia relaksacji, przerost mięśnia lewej komory oraz włóknienie miokardium, które prowadzą do podwyższonych ciśnień napełniania lewej komory, zwiększonego ciśnienia w lewym przedsionku, a w konsekwencji także w krążeniu płucnym oraz rozwoju objawowej niewydolności rozkurczowej serca. Oprócz aktywnego procesu relaksacji i sztywności ścian mięśnia funkcję rozkurczową lewej komory modyfikują: interakcja z prawą komorą, stan osierdzia i ewentualna obecność płynu w worku osierdziowym, funkcja skurczowa lewej komory i stan perfuzji wieńcowej, częstość i zaburzenia rytmu serca oraz stopień asynchronii wynikający np. z obecności bloku lewej odnogi pęczka Hisa1-3.

Zaburzenia funkcji rozkurczowej lewej komory występują w wielu stanach kardiologicznych oraz u osób ze schorzeniami spoza ściśle definiowanego obszaru specjalizacji kardiologicznej, m.in. u pacjentów z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc, obturacy...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Podłoże patofizjologiczne dysfunkcji rozkurczowej i możliwości jej oceny

Podłożem patofizjologicznym dysfunkcji rozkurczowej są zaburzenia relaksacji, przerost mięśnia lewej komory oraz włóknienie miokardium, które prowadzą do podwyższonych ciśnień napełniania lewej [...]

Dysfunkcja, niewydolność rozkurczowa i niewydolność z zachowaną frakcją wyrzutową

Lektura rekomendacji dotyczących oceny funkcji rozkurczowej lewej komory i zasad rozpoznawania HFpEF (określanej wcześniej jako niewydolność rozkurczowa), publikowanych w ciągu ostatnich [...]

Echokardiograficzna ocena funkcji rozkurczowej – zasady akwizycji i pomiaru wybranych zmiennych

Ocenę funkcji rozkurczowej warto przeprowadzać na rejestrowanych cyfrowo zapisach pętli obrazów lub spektrum dopplerowskiego obejmującego minimum 3 pełne cykle serca o [...]

Badanie obciążeniowe w ocenie funkcji i niewydolności rozkurczowej

Wytyczne z 2016 r. dotyczące oceny funkcji rozkurczowej zalecają wykonanie echokardiograficznego badania wysiłkowego z oceną E/E’ i TRV w grupie pacjentów, [...]

Podsumowanie

Ocena funkcji rozkurczowej lewej komory jest integralnym elementem badania echokardiograficznego, cennym w aspekcie wyjaśnienia podłoża objawów klinicznych oraz dostarczania informacji prognostycznej. [...]

Do góry