Diagnostyka i leczenie śluzaka serca

dr n. med. Maciej Mitrosz
prof. dr hab. n. med. Tomasz Hirnle

Klinika Kardiochirurgii, Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Białymstoku

Adres do korespondencji:

dr n. med. Maciej Mitrosz

Klinika Kardiochirurgii, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku

ul. Marii Skłodowskiej-Curie 24A

15-276 Białystok

  • Obraz kliniczny śluzaka – najczęstszego pierwotnego nowotworu serca u dorosłych
  • Diagnostyka
  • Leczenie


Śluzaki są najczęściej występującymi pierwotnymi nowotworami serca u dorosłych1. Roczna zachorowalność wynosi 0,05-0,1 przypadku na 100 000 osób, częściej chorują kobiety2. Śluzaki rozpoznaje się zazwyczaj między czwartą a szóstą dekadą życia3. Powstają z macierzystych komórek mezenchymalnych i mają charakter łagodny4. U 3-10% pacjentów obserwuje się współistnienie śluzaka, plamistej pigmentacji skóry i zaburzeń endokrynologicznych – zespół Carneya, będący wynikiem mutacji genu PRKAR1A3.

W większości przypadków śluzaki mają charakter izolowanego, uszypułowanego, kulistego guza, o zrazikowej lub kosmkowej budowie. Mogą być pokryte skrzeplinami, wewnątrz znajdowane są torbiele, zwapnienia, ogniska martwicze i krwotoczne1. Charakteryzują się wzrostem w kierunku wnętrza serca; przeciętna średnica wynosi 6-7 cm, masa 40 g, a tempo wzrostu ok. 1,8 cm/rok i 14 g/rok5. W 75% śluzaki lokalizują się w lewym przedsionku serca, prawie zawsze są przymocowane szypułą do przegrody międzyprzedsionkowej w okolicy dołu owalnego. W 10-20% przypadków stwierdza się je w prawym przedsionku, a w 5% lokalizują się w komorach lub na zastawkach serca6. Zmiany mnogie mogą być umiejscowione w obrębie tego samego przedsionka lub obu przedsionków, wtedy zazwyczaj są przyczepione dwiema oddzielnymi szypułami położonymi naprzeciwko siebie po dwóch stronach przegrody międzyprzedsionkowej7. Bardzo charakterystyczną cechą śluzaków jest ich duża ruchomość wynikająca z pracy serca.

Objawy

Objawowość śluzaka zależy od jego wielkości, lokalizacji i ruchomości. Jak każdy nowotwór serca, może powodować zaburzenia ogólnoustrojowe (spadek masy ciała – 17%, gorączkę – 19%, ogólne osłabienie – 5%). Powikłania zatorowe, takie jak udar mózgu...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Diagnostyka

Najbardziej przydatnym badaniem w diagnostyce guzów serca jest echokardiografia. Rozpoznanie śluzaka stawia się na podstawie opisanego powyżej charakterystycznego kształtu, ruchomości, miejsca [...]

Leczenie

Jedyną metodą leczenia śluzaka serca jest zabieg kardiochirurgiczny. Mając na uwadze, że ryzyko zgonu będącego wynikiem niewydolności serca lub powikłań zatorowych [...]

Podsumowanie

Częstość występowania pierwotnych nowotworów serca w badaniach autopsyjnych wynosi 0,02%, w 75% są to nowotwory łagodne, a połowę z nich stanowią [...]

Do góry