Nowości

Neurologia
Czy muzyka może być patologiczna?

Dr n. med. Piotr Warakomski

Fenomen halucynacji muzycznych, w których dochodzi do wrażeń odbioru dźwięku przy faktycznej nieobecności stymulacji dźwiękowej, jest raczej skąpo opisywany w literaturze. Halucynacje dźwiękowe są zazwyczaj opisywane w przypadku chorób psychiatrycznych, uszkodzeń mózgu, objawów ubocznych działania leków oraz niedosłuchu.

Autorzy badania z Kliniki Mayo przeanalizowali 393 przypadki występowania halucynacji muzycznych. Dokonano klasyfikacji w zależności od powodów występowania zaburzenia. Stwierdzono, iż halucynacje dźwiękowe mogą występować z powodu uszkodzeń neurologicznych, psychiatrycznych, strukturalnych oraz jako efekty uboczne stosowania leków farmakologicznych.

Zakres wieku pacjentów oscylował pomiędzy 18 a 98 lat, najczęściej początek choroby występował w 56. r.ż., 65,4 proc. pacjentów było płci żeńskiej. Przyczyny neurologiczne i ogniskowe uszkodzenia mózgu występowały odpowiednio w 25,9 proc. przypadków. U 65 osób rozpoznano schorzenia neurodegeneracyjne, najczęściej z występowaniem ciał Lewy'ego.

Strukturalne uszkodzenia mózgowia dotyczyły obu półkul z preferencją półkuli lewej, lecz wszystkie były związane z uszkodzeniem płata ciemieniowego. Wśród osób z halucynacjami słuchowymi powszechne były (67,2 proc.) zaburzenia słuchu. Badano również rodzaj słyszanej muzyki, którą podzielono na muzykę patriotyczną, religijną oraz nowoczesną.

Zdaniem autorów wyniki wskazują na największe rozpowszechnienie halucynacji muzycznych w zaburzeniach neurodegeneracyjnych połączonych z występowaniem ciał Lewy'ego.

Komentarz

Halucynacje muzyczne nie są zjawiskiem powszechnym. W niektórych badaniach dotyczących przyczyny przyjęć do szpitali psychiatrycznych dotyczyły 0,8-0,16 proc. przyjętych. Najczęściej halucynacji muzycznych doświadczają osoby z wyraźnymi zaburzeniami słuchu. Być może dochodzi do mechanizmu deprywacji sensorycznej bodźców, co powoduje wzmożone przetwarzanie w zamkniętej pętli neuronalnej, analogicznie do zespołu Charlesa Bonneta dotyczącego halucynacji wzrokowych. Zespół Charlesa Bonneta jest charakterystyczny dla pacjentów z otępieniem połączonym z występowaniem ciał Lewy'ego. Również w padaczce napadom z płata skroniowego mogą towarzyszyć halucynacje zmysłowe, w tym dźwiękowe przybierające niekiedy bardzo złożoną postać.

Należy wspomnieć też o objawach ubocznych lub abstynencyjnych stosowania różnorakich substancji chemicznych: alkoholu, steroidów, substancji aktywizujących, dopalaczy, opiatów, antydepresantów, benzodiazepin, a nawet incydentalnie lizynoprylu, pramipeksolu, ramelteonu, karbidopy, lewodopy, klarytromycyny, a może i wielu innych.

Do góry