W praktyce lekarskiej kluczową rolę w relacjach lekarz-pacjent odgrywa porozumienie. Lekarz stara się, żeby pacjent zrozumiał charakter swojej choroby i działań, które muszą zostać podjęte, aby poprawić jego stan zdrowia. Istotą świadomej zgody pacjenta jest natomiast zrozumienie powyższego w celu podjęcia racjonalnych decyzji i zezwolenia na proponowane działania medyczne. Często jednak wzajemne niezrozumienie intencji, braki lub przekłamania w przekazywanych informacjach oraz nieupewnienie się stron, że mówią i myślą o tym samym prowadzi do przekonania pacjenta o popełnionym błędzie medycznym lub do faktycznego popełnienia takiego błędu.

Za przykład niech posłuży następująca sprawa.

Zgoda na zabieg nie oznacza jego wykonania

31-letnia kobieta zaszła po raz trzeci w ciążę. Ponieważ poprzednie dwie ciąże rozwiązano przez cięcie cesarskie, aktualną również planowano zakończyć w ten sposób. W trakcie jednej z wizyt kontrolnych opiekujący się pacjentką lekarz ginekolog stwierdził, że z powodu dwóch poprzednich cięć cesarskich przy okazji trzeciego porodu należałoby, ze względów medycznych, przeprowadzić sterylizację.

Po rozmowie z mężem pacjentka poinformowała lekarza, że zgodzi się na taki zabieg.

Do szpitala została przyjęta w 40. tygodniu ciąży, po odejściu wód płodowych. Wtedy też rozmawiała z lekarzem prowadzącym ciążę, który miał również przeprowadzić cięcie cesarskie. Jednak zgodę na zabiegi odebrała inna lekarka. A była to zgoda na cięcie cesarskie, na sterylizację ze względów medycznych metodą Madlenera (polegającą na zmiażdżeniu i podwiązaniu jajowodów) i na ewentualne przetoczenie krwi – wszystkie decyzje zostały własnoręcznie podpisane przez pacjentkę.

W dniu przyjęcia w godzinach popołudniowych wystąpiła czynność skurczowa i wykonano zabieg cięcia cesarskiego – jako główny operator dokonał go jeszcze inny lekarz niż wyżej wymienieni, ale asystowała mu lekarka odbierająca zgodę od pacjentki. Zabieg przebiegł bez powikłań, pacjentka urodziła zdrowego syna. Po kilku dniach wraz z dzieckiem została wypisana do domu.

Przepływ informacji

Kobieta była przekonana, że jest już teraz niepłodna. Jakież było jej zdziwienie, gdy po dwóch latach ponownie zaszła w ciążę. Udała się do innego lekarza ginekologa, który miał stwierdzić, że sterylizacji nie wykonano. Powyższe wynikało m.in. z z...