MT: Czy rozróżnienie choroby Takayasu i olbrzymiokomórkowego zapalenia naczyń jest klinicznie istotne?

PROF. WITOLD TŁUSTOCHOWICZ: Zacznijmy od definicji układowych zapaleń dużych naczyń: tę niejednorodną grupę układowych chorób tkanki łącznej cechują pierwotne zmiany w postaci nacieków zapalnych w ścianie naczynia indukowane przez procesy immunologiczne, z następczymi zmianami niedokrwiennymi w obrębie tkanek zaopatrywanych przez te naczynia. Histologicznie obydwie jednostki są do siebie podobne, różnią się wiekiem, w którym występują, i lokalizacją zmian. Chorobę Takayasu rozpoznaje się przed 50. r.ż, a olbrzymiokomórkowe później.

Choroba Takayasu obejmuje aortę i naczynia bezpośrednio od niej odchodzące, podczas gdy olbrzymiokomórkowe zapalenie naczyń obejmuje duże naczynia, jednak w pewnej odległości od aorty, która jest zajęta rzadziej. Zachodzi duże nakładanie się objawów obydwu chorób, stąd wątpliwości, czy należy je rozróżniać. Zapalenie olbrzymiokomórkowe występujące u osób starszych jest częstsze.

MT: Co je łączy?

W.T.: Istotą obu schorzeń jest zapalenie wewnętrznej i środkowej błony ściany naczynia. Natomiast zapalenie części zewnętrznej (przydanki – periaortitis) nie jest ujęte w klasyfikacji i jest zaliczane do tzw. chorób IgG4-zależnych. Wspólne są obja...

MT: Jak ocenia się zaostrzenia w zapaleniach dużych naczyń?

W.T.: Za pomocą oznaczenia OB i CRP. Tylko w sytuacjach budzących wątpliwości wykonujemy badania obrazowe, które służą do ustalenia wskazań do zabiegu operacyjnego. Naczynie uszkodzone zapaleniem może bowiem zbliznowacieć, odkładają się w nim złogi miażdżycowe upośledzające przepływ, w osłabionych naczyniach (głównie w aortach) powstają tętniaki itd.

MT: Jakie są wskazania do operacji chirurgicznej w zapaleniach dużych naczyń?

W.T.: Przy wskazaniach klinicznych – objawach chromania, podejrzeniu tętniaka potwierdzonego USG (w przypadku jamy brzusznej) czy RTG (w przypadku klatki piersiowej). Konkretnie są to: choroba naczyń mózgowych, niedomykalność aortalna – umiarkowan...