Limfocyty T odróżniają komórki gospodarza od obcych po swoistym zestawie krótkich fragmentów białek prezentowanych na zewnątrz komórki. Za pomocą receptorów TCR ustalają, czy prezentowane na zewnątrz fragmenty białek należą do gospodarza, czy są antygenami pochodzącymi od patogenów, a w związku z tym komórkę należy zniszczyć. Białka prezentujące owe fragmenty należą do głównego układu zgodności tkankowej (MHC). Wykryto je w kontekście odrzucania przeszczepów, a dopiero z czasem okazało się, że na co dzień ich głównym zadaniem jest obrona przed patogenami.

Ponieważ każde białko MHC może związać jedynie pewien skończony zbiór antygenów, w systemie immunologicznym powstają luki, które powodują, że patogeny, np. HIV czy pasożyty malarii, mogą zostać niewykryte przez komórki odpornościowe i prowadzić do rozwoju choroby. I choć w populacjach występuje ogromna pula różnorodnych genów MHC pozwalających na wyłapywanie patogenów, to pojedynczy organizm wykorzystuje tylko niewielką ich ilość.

Lekarze od lat zadają sobie pytanie, co decyduje o tym, że tworzą się owe luki. Nowe światło na to zagadnienie rzucają badania polskich naukowców pod kierunkiem prof. dr. hab. med. Jacka Radwana, biologa ewolucyjnego z UAM w Poznaniu. Badacze wyka...