Medycyna sportowa

Pacjent z przewlekłym urazem aparatu ruchu

Dr n. k. f. Ryszard Biernat

Wydział Fizjoterapii, Olsztyńska Szkoła Wyższa im. J. Rusieckiego, Centrum Rehabilitacji i Sportu. Biernat, Olsztyn

Pytanie, które warto sobie dzisiaj postawić, brzmi: czy na poziomie aktualnej wiedzy nasze podejście do pacjentów z przewlekłymi bólami i sposoby ich leczenia są właściwe. Czy nie powinniśmy przeprogramować siebie samych i naszych pacjentów?

Jaki model terapii obowiązuje obecnie?

Już w 2008 roku podczas kongresu na temat prewencji urazów w sporcie w Norwegii kluczowi wykładowcy zauważali, że ponad 50 proc. wszystkich urazów stanowią urazy nietraumatyczne, przeciążeniowe, nazywane inaczej napięciowymi, niewymagające interwencji chirurga. Coraz mniejszy odsetek stanowią ostre urazy, przede wszystkim zerwanie więzadła krzyżowego przedniego.

Potwierdzeniem tego trendu były rozmowy z ortopedami w Olsztynie, którym zadałem pytanie o to, jaki odsetek pacjentów zgłaszających się do nich kierowany jest na zabiegi operacyjne. Odpowiedzi wskazywały, że 10-30 proc. to pacjenci wysyłani na zabiegi, pozostali podlegają leczeniu zachowawczemu.

Co się dzieje z tymi pacjentami? Jaki model leczenia obowiązuje obecnie? Jaki repertuar środków ma lekarz? Wyliczam:

  • odpoczynek,
  • farmakologię,
  • iniekcje,
  • skierowanie do fizjoterapeuty.

Warto się zastanowić i przeprowadzić badania, który element jest najczęściej wykorzystywany.

Wiadomo, że większości przewlekłych urazów (bólów) związanych z układem szkieletowo-mięśniowym nie można jednoznacznie zdiagnozować na podstawie badania radiologicznego, przedmiotowego i podmiotowego.

Fakty są oczywiste: często zmiany strukturalne, takie jak uszkodzenia stożka rotatorów w obrębie kompleksu barkowego, zmiany zwyrodnieniowe krążków międzykręgowych, uszkodzenia łąkotek bądź chondromalacja chrząstki stawowej, są widoczne u osób bez bólu.

Operacja nie zawsze wygra z bólem

Z drugiej strony u osób z bólem zmiany strukturalne mogą nie występować. Wykrycie zmian strukturalnych w badaniu obrazowym u pacjentów z bólem może prowadzić do diagnozy, że są one przyczyną bólu i spowodować skierowanie na zabieg. Często jednak n...

I wreszcie najważniejsze: ruch. Odpoczynek nie jest leczeniem. Bezruch bądź wstrzymywanie się od ćwiczeń pogarsza sytuację i pogłębia problem przewlekłego urazu. Wiadomo, że w przypadku zmian zwyrodnieniowych w stawie kolanowym lub biodrowym ruch jest pierwszą linią terapii.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Operacja nie zawsze wygra z bólem

Z drugiej strony u osób z bólem zmiany strukturalne mogą nie występować. Wykrycie zmian strukturalnych w badaniu obrazowym u pacjentów z [...]

Boli, ale ćwicz

Zasada podstawowa to: nawet gdy boli, pacjent ma ćwiczyć.

Pacjent i jego oczekiwania

Przeprogramowanie naszego podejścia z typowego, jednostronnego, skutkującego tymczasowym efektem schematu jest trudnym zadaniem, wymagającym otwartych umysłów, szerszej wiedzy i współpracy z [...]

Opis przypadku

Oto przykład pacjenta, który po pięciu konsultacjach medycznych został skierowany na zabieg operacyjny na podstawie obrazu MRI oraz badania podmiotowego.

Podsumowanie

Na zakończenie kilka uwag na temat naszego codziennego zachowania, które pomogą zmniejszyć ryzyko znalezienia się w grupie pacjentów z bólem przewlekłym. [...]

Do góry