Wytyczne
Wskazania do szczepienia przeciw krztuścowi wśród personelu medycznego
W XXI wieku transmisja chorób, którym można zapobiegać poprzez szczepienia ochronne, oraz pojawiające się ogniska epidemii w placówkach ochrony zdrowia (np. na oddziałach pediatrycznych) wciąż stanowią poważne wyzwania dla systemów zdrowotnych. Dzieje się tak nawet w krajach rozwiniętych ekonomicznie, w których programy szczepień są prowadzone od kilku dekad1,2.
Takie ogniska epidemii powodują wiele kosztów, odnoszących się zarówno do liczby zaistniałych przypadków zakażenia oraz ich skutków zdrowotnych, jak i do zakłóceń w świadczeniu usług opieki medycznej. Wiele chorób zwalczanych drogą szczepień (m.in. krztusiec) jest wciąż uważanych za choroby wieku dziecięcego, a to powoduje, że u osób dorosłych, w tym personelu medycznego, często pozostają one niezdiagnozowane lub diagnoza jest stawiana z opóźnieniem. W takich przypadkach środki kontroli transmisji zakażenia (np. izolacja chorych) nie zostają wdrażane lub są wdrażane zbyt późno3,4.
Narażeni na częsty kontakt z chorymi, niezaszczepieni pracownicy medyczni mają większe ryzyko zachorowania, ale stanowią także potencjalne źródło zakażenia dla innych, m.in. pacjentów oraz osób z najbliższego otoczenia, w tym współpracowników. Uzasadnienie dla szczepień prowadzonych wśród pracowników ochrony zdrowia opiera się zatem na potrzebie zapewnienia im bezpośredniej ochrony oraz pośrednio – ochrony innych osób (m.in. pacjentów), a także zachowaniu ciągłości działania sektora opieki zdrowotnej. Należy mieć na uwadze, że zachorowanie pracownika medycznego na chorobę zakaźną, nawet o łagodnym przebiegu klinicznym, może skutkować przeniesieniem zakażenia na pacjentów (np. na osoby z upośledzoną odpornością lub niemowlęta, które nie zostały jeszcze zaszczepione) i prowadzić do wystąpienia u nich ciężkich, zagrażających życiu objawów zarówno w przebiegu samej choroby, jak i jej późniejszych powikłań3,5.
Jedną z chorób zakaźnych o rosnącym znaczeniu dla sytuacji zdrowotnej populacji (reemerging infectious disease) stanowi krztusiec. Choć jest to choroba zwalczana drogą szczepień, wciąż pozostaje w czołówce najsłabiej kontrolowanych chorób zakaźnych1,3.
Szczepienia przeciw krztuścowi są zalecane pracownikom medycznym, w szczególności osobom mającym kontakt z noworodkami i niemowlętami, jako kluczowe działanie ograniczające transmisję zakażeń B. pertussis. Odpowiednio dobrane programy szczepień os...