Szacuje się, że spośród 2 mln polskich ozdrowieńców blisko 300 tys. zmaga się z pocovidowymi powikłaniami. Naukowcy już w ubiegłym roku podejrzewali, że COVID-19 nie stanowi jedynie zagrożenia dla układu oddechowego, ale również nerwowego – mózgu, rdzenia kręgowego i nerwów obwodowych. Jednym z bardziej niepokojących jest stan nazwany mgłą mózgową. Ten niemedyczny, ale zwracający uwagę na problem termin dotyczy wielu chorych, nie tylko tych, u których objawy utrzymywały się przez kilka miesięcy. Pacjenci skarżą się na zaburzenia koncentracji, zapominanie pojedynczych słów w mowie potocznej.

Konieczność zlecenia badań laboratoryjnych

Uważam, że każdy pacjent hospitalizowany z powodu COVID-19 powinien być poddany rehabilitacji. Niewydolność oddechowa, konieczność zastosowania tlenoterapii biernej i inwazyjnej, niewydolność serca de novo, osłabienie siły mięśniowej, zaburzenia lokomocji spowodowane długotrwałą terapią, zaburzenia pamięci i koncentracji – te objawy (w przebiegu ustabilizowanym, nie ostrym) po przebytym zakażeniu wirusem SARS-CoV-2 bez zastosowania odpowiedniej rehabilitacji mogą prowadzić do powikłań. Co ważne, lekarz pierwszego kontaktu lub lekarz rodzinny powinien monitorować stan pacjenta po przebytej chorobie. Gdy ten skarży się na duszność, suchy, przewlekły kaszel, skoki ciśnienia tętniczego krwi, zaburzenia rytmu serca, zaburzenia pamięci, objawy depresji, osłabienie czy męczliwość, jest to wyraźny sygnał o występujących powikłaniach po przebytym COVID-19 i konieczności dalszego leczenia lub rehabilitacji. Jeśli pacjent w czasie wizyty kontrolnej czuje się dobrze, nie uskarża się na ograniczenia wydolności fizycznej, zawroty głowy albo dolegliwości psychiczne, po wykonaniu podstawowych badań laboratoryjnych wykluczających stan zapalny może wrócić do pracy bez konieczności rehabilitacji. Przed skierowaniem go na rehabilitację lekarz POZ powinien wyjaśnić niepokojące objawy. Jeśli występuje uporczywy kaszel, wspomniana duszność czy spadek saturacji, a RTG płuc nie wykazuje zmian, powinien jednak skierować go do poradni pulmonologicznej w celu wykonania dodatkowych badań specjalistycznych, takich jak tomografia komputerowa wysokiej rozdzielczości (HRCT – high resolution computed tomography) klatki piersiowej. Wskazana jest również konsultacja u lekarza pulmonologa, by zaplanować dalsze leczenie.