Niektóre choroby krwi wymagają wdrożenia leczenia natychmiast po rozpoznaniu. W przypadku innych początkowo niezbędne jest jedynie monitorowanie określonych parametrów, a zarazem kryteriów rozpoznania. Nie możemy zapobiec progresji tych chorób, lecz je śledzimy (niekiedy latami), ponieważ ich przebieg jest trudny do przewidzenia. Nie wiemy u kogo i kiedy jakaś komórka ulegnie kolejnej mutacji, zmieniając charakter i zagrożenie związane z daną chorobą. U niektórych osób nie dochodzi do progresji np. przewlekłej białaczki limfocytowej (CLL − chronic lymphocytic leukemia) przez wiele lat, podczas gdy u innych rozwija się ona w ciągu kilku miesięcy. Nieprzewidywalna jest też gammopatia monoklonalna o nieokreślonym znaczeniu (MGUS − monoclonal gammopathy of undetermined significance), która poprzedza wystąpienie szpiczaka mnogiego. W jej przebiegu nowotworowe komórki plazmatyczne wytwarzają monoklonalne białko M, ale nie wywołują jeszcze innych objawów typowych dla szpiczaka − zmian kostnych albo uszkodzenia nerek. Ryzyko ich większego zezłośliwienia wynosi 1-2% rocznie, jednak nie można przewidzieć, kiedy ono nastąpi u konkretnej osoby. Podobnie bywa w łagodnym zespole mielodysplastycznym (MDS − myelodysplastic syndromes), charakteryzującym się zmniejszoną liczbą krwinek we krwi obwodowej − czerwonych lub płytek krwi, bądź neutrocytów (rodzaj krwinek białych) z powodu nieprawidłowej pracy szpiku. Tu też przemiana choroby w bardziej złośliwą, do ostrej białaczki włącznie, może nastąpić w różnym czasie. Monitorujemy stan pacjentów z wymienionymi chorobami, aby wychwycić możliwie szybko potrzebę rozpoczęcia leczenia. Ten monitoring jest jedyną metodą uchwycenia przejścia choroby w stan kliniczny – wyjaśnia prof. Jędrzejczak.

Morfologia, OB i badanie moczu – sposoby diagnostyki chorób hematologicznych

Większość chorób krwi, zwłaszcza rozrostowych, można wykryć za pomocą analizy morfologii krwi. Dlatego przynajmniej raz w roku należy wykonać to badanie. Wprawdzie nie wykryje ono ani MGUS, ani wczesnych postaci szpiczaka, ale kiedy we krwi znajdu...

Morfologia mieści w sobie kilka grup parametrów, które oddzielnie obejmują krwinki białe, czerwone i płytkowe. Nieprawidłowości mogą dotyczyć tych trzech grup łącznie, dwóch lub jednej.