Po to, aby dobrze zdiagnozować przyczynę zawrotów głowy, należy przeprowadzić szczegółowy wywiad z pacjentem oraz wykonać badania dodatkowe. Już podczas zbierania wywiadu można orientacyjnie ustalić możliwe tło zaburzeń. Pomocny jest w tym podział zawrotów głowy na układowe i nieukładowe, które mają charakterystyczne cechy. W praktyce klinicznej cechy te mogą służyć jako drogowskaz, jednak każdy pacjent wymaga dalszych, dokładniejszych badań. Leczenie zawrotów głowy jest zależne od ich przyczyny. Często dolegliwości mają skłonność do nawracania, a terapia jest wieloletnia.

Epidemiologia i patofizjologia zawrotów głowy

Zawroty głowy są objawem, który może być interpretowany na kilka sposobów. Niektórzy pacjenci określają w ten sposób wrażenie wirowania, ruchu kołowego ciała, któremu mogą towarzyszyć nudności i wymioty, natomiast inni chorzy nazywają w ten sposób uczucie niestabilności i zaburzenia równowagi. Wynika to z różnego − ośrodkowego i obwodowego − tła tych zaburzeń.

Zawroty głowy według różnych autorów mogą występować u 15-23% populacji osób dorosłych, rzadziej u dzieci. Około 2,5-5% wizyt w poradni lekarza rodzinnego i 6,7% zgłoszeń na ostry dyżur spowodowane jest właśnie zawrotami głowy. Omawiany problem w większości dotyczy kobiet i rośnie wraz z wiekiem.

Najprostszy podział zawrotów głowy obejmuje zawroty układowe i nieukładowe. Układowe zawroty głowy charakteryzują się wrażeniem wirowego ruchu ciała, często z towarzyszącymi nudnościami, wymiotami i uczuciem lęku. Są one spowodowane uszkodzeniem obwodowej części układu przedsionkowego, czyli np. błędnika lub nerwu przedsionkowego. Nieukładowe zawroty głowy przebiegają pod postacią zaburzeń równowagi, niestabilności, skłonności do upadków i wywołane są patologią ośrodkowej części układu przedsionkowego^1-3.

W przypadku pacjenta zgłaszającego zawroty głowy bardzo ważne jest, aby dopytać szczegółowo o odczuwane dolegliwości. Niektórzy chorzy jako zawroty głowy opisują np. stany przedomdleniowe, ogólne osłabienie, zaburzenia chodu bądź koordynacji rucho...

Obraz kliniczny zawrotów głowy w wybranych jednostkach chorobowych

Zawroty głowy obwodowe

Zapalenie nerwu przedsionkowego

Zapalenie nerwu przedsionkowego stanowi drugą co do częstości przyczynę obwodowych zawrotów głowy. Przyczyną zapalenia nerwu przedsionkowego jest najpewniej infekcja wirusem opryszczki lub adenowirusem. Choroba objawia się zawrotami głowy o typie ...