Medycyna sportowa
Aktywność fizyczna w zapobieganiu bólom dolnego odcinka kręgosłupa – dobra praktyka
Wśród zasad profilaktyki bólów dolnego odcinka kręgosłupa (LBP − low back pain), zwanych popularnie bólami krzyża, zwraca się uwagę na unikanie czynników predysponujących do bólów kręgosłupa, takich jak siedzący tryb życia i nadwaga. Umiarkowana, ale regularna aktywność fizyczna sprzyja poprawie sprawności i nie zwiększa ryzyka wystąpienia bólu ostrego u pacjentów z przewlekłym LBP
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO – World Health Organization) poświęca w ostatnich latach coraz więcej uwagi zagadnieniom związanym z wpływem aktywności fizycznej (AF) na zdrowie człowieka. Eksperci stworzyli plan działań na lata 2018-2030, które mają doprowadzić do jej poprawy u ludzi na całym świcie (GAPPA − Global Action Plan on Physical Activity 2018-2030)1. Na temat AF ukazało się dotychczas wiele artykułów naukowych, a czasopismo „British Journal of Sports Medicine” poświęciło mu w 2020 r. numer specjalny.
Bull i wsp. w imieniu ekspertów WHO przedstawili w nim zalecenia, zgodnie z którymi wszyscy dorośli powinni być tygodniowo aktywni fizycznie przez 150-300 minut (przy umiarkowanej intensywności) lub przez 75-150 minut, jeśli wykonywane ćwiczenia są intensywne, lub uprawiać równoważną kombinację ćwiczeń aerobowych o umiarkowanej intensywności i znacznej intensywności.
W wytycznych zaleca się wszystkim grupom wiekowym regularne ćwiczenia wzmacniające mięśnie. Ponadto eksperci zwracają uwagę na potrzebę ograniczenia czasu poświęcanego na siedzący tryb życia (sedentary behaviour), chociaż nie udało się ustalić precyzyjnej definicji tego określenia2. Według Pate i wsp. siedzący tryb życia to „działania, które nie zwiększają wydatku energetycznego znacznie powyżej poziomu spoczynku i obejmują czynności takie jak spanie, siedzenie, jazda samochodem, leżenie, oglądanie telewizji albo spędzanie czasu przed komputerem, wiążące się z wydatkami energetycznymi na poziomie 1,0-1,5 metabolicznych jednostek ekwiwalentnych (MET − metabolic equivalent)”3,4. Siedzący tryb życia to nie to samo co brak wystarczającej aktywności fizycznej (physical inactivity). Nawet jeśli ktoś jest aktywny fizycznie w zakresie zalecanym przez WHO, to siedzenie dłużej niż 7-10 godz. dziennie jest szkodliwe dla zdrowia4.
Aktywność fizyczna, ćwiczenia i sprawność fizyczna
Znaczenie aktywności fizycznej doceniło już w 2009 r. Polskie Forum dla Prewencji, które opublikowało wtedy swoje wytyczne. Eksperci zwrócili w nich uwagę na szkodliwość siedzącego trybu życia, zwanego też fizycznym lenistwem, które jest ważnym cz...