Przypomnijmy, że cukrzyca (DM – diabetes mellitus) należy do grupy chorób cywilizacyjnych, nazywanych także chorobami XXI w. – są to globalnie szerzące się, powszechnie znane choroby spowodowane rozwojem cywilizacji. Uznaje się, że stanowią one przyczynę ok. 80% wszystkich zgonów². Najczęstszą postacią cukrzycy jest cukrzyca typu 2 (DMT2 – DM type 2, dawniej nazywana insulinoniezależną [NIDDM − non-insulin dependent diabetes mellitus]) i dotyczy 80-95% chorych. Według Międzynarodowej Federacji Diabetologicznej w 2019 r. było na świecie ok. 463 mln cierpiących z powodu cukrzycy typu 2, a do 2021 r. zmarło z jej powodu ok. 2 mln osób. Według danych z 2023 r. szacunkowa liczba dorosłych osób z cukrzycą w Europie wynosi 61 mln (rozpowszechnienie 9,2%), zaś w Polsce 2,7 mln (9,4%) i należy spodziewać się systematycznego wzrostu liczby pacjentów³. Cukrzyca typu 2 występuje najczęściej u osób starszych, z otyłością lub innymi zaburzeniami metabolicznymi. Z danych epidemiologicznych wynika, że choruje na nią ok. 5% populacji. Częstość występowania DMT2 nieprzerwanie wzrasta i przewiduje się, że na całym świecie w ciągu 20 lat (2010-2030) wzrośnie o 54%. Prawdopodobnie przynajmniej połowa osób, które na nią cierpią, nie jest zdiagnozowana.

Aktywność fizyczna

W 2018 r. pisałem na łamach „Medical Tribune” o aktywności fizycznej (AF). W niniejszym artykule, dotyczącym ćwiczeń, wyjaśniam i rozróżniam pojęcia: „aktywność fizyczna” oraz „ćwiczenia”, które opisują różne koncepcje. Oba określenia są często mylone ze sobą i czasami używane wymiennie.

Aktywność fizyczną w życiu codziennym można podzielić na zawodową, sportową, uwarunkowaną, w gospodarstwie domowym i in. Według Stratha i wsp. cztery wymiary AF obejmują: sposób lub typ aktywności, częstotliwość, czas wykonywania oraz intensywność. Według Caspersena i wsp. AF to „każdy ruch ciała wytwarzany przez mięśnie szkieletowe, który prowadzi do wydatku energetycznego (...). Ćwiczenie jest podzbiorem aktywności fizycznej, które jest planowane, uporządkowane i powtarzalne i ma jako cel ostateczny, czy też pośredni, poprawę lub utrzymanie sprawności fizycznej”.