Wytyczne

Ból neuropatyczny

Ból neuropatyczny jest jednym z najczęstszych problemów, na które skarżą się pacjenci podczas wizyt u lekarzy wszystkich specjalności. Charakter bólu bywa różny, podobnie jak jego przyczyna. Dolegliwości bólowe są w neurologii bardzo częste, lecz mimo dość dobrego poznania ich możliwych etiologii, leczenie nie zawsze jest satysfakcjonujące dla pacjenta. Dzieje się tak np. w przypadku bólu neuropatycznego. Ból, zwłaszcza przewlekły, obniża jakość życia chorych, dlatego ważne jest, aby go właściwie diagnozować i korzystać z różnych metod terapii

Ból definiowany jest jako nieprzyjemne doznanie zarówno zmysłowe, jak i emocjonalne, które może być spowodowane rzeczywistym lub potencjalnym uszkodzeniem tkanek1.

Definicja bólu neuropatycznego

Międzynarodowe Towarzystwo Badania Bólu definiuje ból neuropatyczny jako powodowany uszkodzeniem lub chorobą czuciowej części układu nerwowego. Może się to odnosić zarówno do ośrodkowego, jak i obwodowego układu nerwowego1. Ból może mieć różny charakter, np. pieczenia, palenia, kłucia, ściskania, wrażenia chłodu bądź przechodzenia prądu. Mogą mu towarzyszyć rozmaite wrażenia czuciowe, np. allodynia (ból pod wpływem bodźców, które w warunkach prawidłowych nie wywołują dolegliwości bólowych), parestezje (dodatkowe, neutralne wrażenia czuciowe), dysestezje (dodatkowe, nieprzyjemne wrażenia czuciowe), hiperalgezja (nadmierne odczuwanie bólu pod wpływem bodźca bólowego) bądź hiperpatia (wygórowana reakcja bólowa w odpowiedzi na bodziec). Allodynia i hiperalgezja mogą dotyczyć nawet połowy pacjentów z bólem neuropatycznym2,3.

Patomechanizm bólu neuropatycznego

Ważnym procesem biorącym udział w odpowiedzi organizmu na bodźce zewnętrzne jest neuroplastyczność. Procesy neuroplastyczności mogą mieć charakter strukturalny, a także czynnościowy. Zdarza się też, że dochodzi do zmiany liczby komórek nerwowych. Bywa, że neuroplastyczność strukturalna dotyczy synaps oraz całych sieci neuronalnych, natomiast neuroplastyczność czynnościowa może przebiegać na poziomie molekularnym, komórkowym, a także – podobnie jak strukturalna – na poziomie całych sieci komórkowych.

Aby zrozumieć mechanizm powstawania bólu neuropatycznego, należy uświadomić sobie mechanizmy przewodzenia bodźca bólowego w warunkach fizjologicznych. Bodziec z obwodowego nerwu czuciowego kierowany jest do rogów tylnych rdzenia kręgowego, gdzie p...

Oprócz zmian zachodzących w samym nerwie, należy pamiętać o reakcji zapalnej generowanej przez uszkodzony nerw. W odpowiedzi na wydzielane cytokiny, czynniki wzrostowe i wolne rodniki, w okolicę uszkodzenia napływają komórki układu immunologiczneg...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Ból neuropatyczny w praktyce klinicznej

Ból neuropatyczny jest typem objawu, nie stanowi natomiast pełnego rozpoznania. Może on być reakcją na chorobę metaboliczną, uszkodzenie mechaniczne lub toksyczne, [...]

Podsumowanie

Ból neuropatyczny jest dolegliwością bardzo powszechną, związaną zarówno z chorobami ośrodkowego, jak i obwodowego układu nerwowego. Oprócz bólu pacjenci doświadczają całej gamy objawów [...]

Do góry