Każdego dnia w Polsce ok. 13 osób odbiera sobie życie, z czego ok. 11 to mężczyźni. Mężczyźni prawie 5 razy częściej odbierają sobie życie niż kobiety. Z danych Komendy Głównej Policji wynika, że w latach 2020-2024 liczba samobójstw w populacji ogólnopolskiej nieznacznie się zmieniała. Można mówić o spadkach i wzrostach na poziomie maksymalnie 2,4% (rok 2022 i 2023). W stosunku do 2020 w roku 2023 nastąpił wzrost liczby samobójstw o 1,3%. Najbardziej widoczny spadek w Polsce nastąpił pomiędzy rokiem 2023 a 2024 (7,4%) – było to o 388 samobójstw mniej.

W odpowiedzi na problem Ministerstwo Zdrowia (MZ) ogłosiło Krajowy Program Zapobiegania Samobójstwom (KPZS), który jest częścią Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021-2025. Realizacja zadań trwa czwarty rok. Po etapie opracowywania programów czas na wdrożenie czterech programów profilaktycznych przeznaczonych dla różnych grup wiekowych i społecznych.

Samotni opiekunowie osób z chorobami otępiennymi

Jednym z ważnych elementów KPZS jest program profilaktyczny skierowany do osób po 60 r.ż., które opiekują się chorymi z zaburzeniami otępiennymi.

Jak pokazują badania, ponad 90% pacjentów z chorobami otępiennymi przebywa w domach. Zazwyczaj opiekę nad nimi sprawują ich najbliżsi: dzieci lub współmałżonkowie, którzy sami często są seniorami. Około 30% z nich to ich jedyni opiekunowie. Ponad połowa badanych zajmuje się chorymi przez 7 dni w tygodniu. Ponad połowa też nie korzysta z jakichkolwiek form wsparcia. Jedynie nieco ponad 10% zdecydowało się na płatną pomoc, która pozwoliła na odciążenie od przynajmniej części obowiązków.

– Pomysł na przygotowanie omawianego programu wyszedł ze strony tych, którzy zajmują się osobami z zaburzeniami otępiennymi. To oni zasugerowali, że opiekunowie tej grupy pacjentów mają ograniczone możliwości wsparcia – mówi dr  hab. n. med. Łukasz Wieczorek z Instytutu Psychiatrii i Neurologii (IPiN) w Warszawie, koordynator programu.

Opiekunowie osób z chorobami otępiennymi doświadczają licznych konsekwencji swojego zaangażowania, które wpływają na ich funkcjonowanie fizyczne oraz psychiczne: brak snu, zmęczenie, przeciążenie obowiązkami.

– Rola opiekuna jest trudna i wyczerpująca. Często zaniedbują oni swoje zdrowie, źle się odżywiają, rezygnują z aktywności, które wcześniej sprawiały im przyjemność, rezygnują z pracy, a ich sytuacja ekonomiczna ulega pogorszeniu – przyznaje dr ha...