Oto karta chorego, który od wczoraj leży na intensywnej terapii. Wieczorem dostał antybiotyki, dzisiaj jest operowany. Nie ma jeszcze 50 lat, przeszedł nowotwór przełyku. Teraz zespół lekarzy walczy z powikłaniem, po to by znowu mógł przełykać, oddychać – mówiła dr n. med. Małgorzata Symonides z Zakładu Anestezjologii i Intensywnej Terapii Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowego Instytutu Badawczego (NIO-PIB) w Warszawie podczas połączonych obrad dwóch parlamentarnych zespołów: ds. leczenia żywieniowego oraz ds. onkologii. Odbywały się one w Senacie RP 12 maja. Na posiedzenie przybyli czołowi polscy onkolodzy, po to by wybrzmiało bardzo mocno: mamy coraz doskonalsze terapie, coraz lepszą diagnostykę, ale pomijamy jeden ważny element: przygotowanie pacjenta do walki z leczeniem. Sprawa jest nagląca. Bez tego nie ma mowy o poprawie wyników leczenia onkologicznego w Polsce.

Kilogram masy mięśniowej mniej w ciągu godziny

Specjalistka wyświetlała na rzutniku drobno zapisany dokument. – Leczenie tego pacjenta przez 12 godzin kosztowało ponad 10 tys. złotych. Tylko leki, diagnostyka, przygotowanie do operacji. Gdy wychodziłam z dyżuru, wjeżdżał na blok. Teraz trwa operacja. Z powodu powikłania przełyku przeprowadzamy rozłączenie zespolenia, wyłonienie przetoki ślinowej i gastrostomii odżywczej oraz drenaż śródpiersia. To młody człowiek – dodała dr Symonides.

Ekspertka tłumaczyła, że problemem nie jest przeżycie przez pacjenta operacji, tylko wygojenie się ran. – W pierwszej dobie pobytu na intensywnej terapii pacjentowi w ciężkim stanie ubywa ponad kilogram masy mięśniowej. Przepona, która musi oddychać, traci 20 do 30% swojej grubości. Po takim szoku organizm nie potrafi sam się zregenerować. Nie ma siły oddychać.

To dlatego w NIO-PIB powstał program prehabilitacji, czyli przygotowania do leczenia. Od kwietnia w 2024 r. przyjęto tam 272 pacjentów. To promil. Rocznie w instytucie odbywa się 9 tysięcy operacji.

Czy takie przygotowanie coś zmienia? Tak. Bo dla tych kilkuset pacjentów oznaczało to szansę, ponieważ jeśli pacjent przed operacją rzuci palenie, zacznie ćwiczyć, dostanie odpowiednie żywienie i wsparcie psychiczne – może nie tylko przeżyć, ale też wrócić do życia. – Chodzi o to, by do walki z chorobą nie stawał zdołowany i wycieńczony, lecz w pełni sił, z odpowiednim nastawieniem − tłumaczył prof. dr hab. n. med. Tomasz Banasiewicz, kierownik Kliniki Chirurgii Ogólnej, Endokrynologicznej i Onkologii Gastroenterologicznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu.