Wytyczne

Pacjent po splenektomii w gabinecie lekarza podstawowej opieki zdrowotnej

W artykule omówiono wskazania do zabiegu, metody jego przeprowadzenia, ryzyko zakażeń oraz formy opieki nad pacjentem

Splenektomia, czyli zabieg chirurgicznego usunięcia śledziony, jest jedną z metod leczenia pierwotnej małopłytkowości immunologicznej (ITP – primary immune thrombocytopenia) opornej na wcześniejsze linie leczenia.

Wskazania do zabiegu

Zgodnie z polskimi wytycznymi postępowania w pierwotnej małopłytkowości immunologicznej, wskazania do splenektomii u pacjentów z przewlekłą ITP obejmują ciężką małopłytkowość (liczba płytek <10 g/l, czyli poniżej 10 000/µl) lub duże ryzyko krwawień z liczbą płytek <30 g/l i konieczność przewlekłego stosowania glikokortykosteroidów (GKS) dla utrzymania „bezpiecznej” liczby płytek. Splenektomia powinna być jednak odroczona o co najmniej 12-24 miesięcy od rozpoznania ITP, tzn. wykonana w fazie przewlekłej choroby, ze względu na możliwość samoistnych remisji. W przypadku nieustępowania krwawień pomimo stosowania wieloliniowej farmakoterapii, podjęcie decyzji o wcześniejszym przeprowadzeniu splenektomii może być w pełni uzasadnione. Chirurgiczne usunięcie śledziony może być wykonane po urazach z wtórnym uszkodzeniem śledziony, w schorzeniach układu krwiotwórczego, w tym sferocytozie, włóknieniu szpiku, anemii sierpowatokrwinkowej i anemii autohemolitycznej opornej na leczenie GKS.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Wskazania do zabiegu

Zgodnie z polskimi wytycznymi postępowania w pierwotnej małopłytkowości immunologicznej, wskazania do splenektomii u pacjentów z przewlekłą ITP obejmują ciężką małopłytkowość (liczba płytek

Metody przeprowadzenia zabiegu i opieka nad pacjentem

Zabieg splenektomii wykonywany jest metodą klasyczną (tradycyjną) lub laparoskopową, dzięki której rana pooperacyjna i utrata krwi są mniejsze, hospitalizacja jest krótsza, a organizm [...]

Rola śledziony

Usunięcie śledziony znacząco osłabia prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Śledziona pełni ważną funkcję w filtracji drobnoustrojów, prezentacji antygenów oraz fagocytozie – jej brak [...]

Zakażenia po usunięciu śledziony

Do patogenów najczęściej wywołujących zakażenia po splenektomii należą:

Szczepienia ochronne

U pacjentów po splenektomii z uwagi na znacznie podwyższone ryzyko ciężkich zakażeń konieczne jest wdrożenie odpowiedniego programu szczepień ochronnych.

Do góry