prof. dr hab. n. med. Dariusz Moczulski

Szanowni Państwo!

Każdy z nas ma własną strategię dotyczącą podejmowania ryzyka. Jedni z nas są odważniejsi i podejmują większe ryzyko, a drudzy są ostrożniejsi. Nie można jednoznacznie powiedzieć, która postawa jest lepsza. Różnica pomiędzy nami w tym zakresie musi mieć głębszy sens w ewolucji człowieka. Ta różnorodność najprawdopodobniej pomagała nam w lepszym przystosowaniu się do otaczających nas warunków, w których czasami lepiej sprawdza się podejście odważne i ryzykowne, a czasami korzystna okazuje się postawa ostrożna. Każdy z nas jest w stanie mniej więcej oszacować, gdzie sam znajduje się na tej szerokiej skali. Położenie na niej niewątpliwie wpływało na wybór naszej specjalizacji. Rzutuje ono również na nasze decyzje odnoszące się do diagnostyki i leczenia pacjentów. Nasze podejście dotyczące podejmowania ryzyka może zmieniać się wraz ze zdobytą wiedzą i nabytym doświadczeniem. Jeżeli nie zdarzyły nam się poważne powikłania, jesteśmy odważniejsi, natomiast gdy miały one miejsce, to stajemy się ostrożniejsi.

Podejmując ryzykowne decyzje dotyczące pacjenta, należy jednak pamiętać, że nasi chorzy również różnią się między sobą pod względem chęci stawiania odważnych kroków. Te różnice powinniśmy uwzględnić przy ustalaniu metody postępowania. Nasz kontakt z pacjentem w tym zakresie nie powinien polegać jedynie na uzyskaniu pisemnej zgody na daną procedurę. Powinniśmy wyczuć, jaka jest wola pacjenta, pamiętając przy tym, że nie każdy chory jest w stanie jasno ją wyrazić słowami. Oprócz rozmowy powinniśmy sięgać tutaj po empatię. Należy również wyczuć, czy pacjent nie pozostaje pod presją osób mu najbliższych. Z reguły są one odważniejsze niż on sam. Może to wynikać z różnych przyczyn, na przykład chcą szybko rozwiązać problem. Jeżeli wystąpią powikłania, to osoby najbliższe pacjentowi nie będą ponosić tego konsekwencji w tak dużym stopniu jak on sam. Jeśli pojawi się podejrzenie, że pacjent pozostaje pod presją osób mu najbliższych, warto zdobyć informację o jego woli bez ich obecności.

W aktualnym numerze „Medycyny po Dyplomie” polecam artykuł „Zakrzepica żyły wrotnej: rozpoznanie i leczenie u chorych z marską i zdrową wątrobą”. Ponieważ jest to zagadnienie dość złożone, zapoznanie się z tą pracą pomoże nam w poukładaniu sobie wiedzy na ten temat.