ŚWIĄTECZNA DARMOWA DOSTAWA od 20 grudnia do 8 stycznia! Zamówienia złożone w tym okresie wyślemy od 2 stycznia 2025. Sprawdź >
Leczenie żywieniowe po udarze mózgu
dr hab. n. med. Iwona Sarzyńska-Długosz1,2
lek. Anna Mazur1
-
W artykule omówiono, jak wyselekcjonować grupę pacjentów po udarze mózgu zagrożonych niedożywieniem, znając przyczyny i mechanizmy prowadzące do jego powstania (np. dysfagia)
- Zasady leczenia żywieniowego pacjentów po udarze mózgu z podziałem na suplementację doustną, żywienie dojelitowe i pozajelitowe
Wprowadzenie
Stan odżywienia chorych po udarze mózgu może mieć wpływ zarówno na ich powrót do zdrowia, jak i na śmiertelność. Do powikłań związanych z niedożywieniem zaliczamy większą częstość występowania infekcji i owrzodzeń odleżynowych, a także wydłużony czas hospitalizacji. Właściwe leczenie żywieniowe wymaga zastosowania odpowiednich metod oceny stanu odżywienia, zrozumienia przyczyn leżących u podłoża niedoborów oraz efektywnych metod podaży substancji odżywczych z wykorzystaniem specjalnych technik żywienia oraz suplementacji.
Występujące często u chorych po udarze mózgu nieprawidłowości w zakresie przyjmowania, wchłaniania i metabolizmu pokarmów prowadzą do zaburzeń stanu odżywienia mających wpływ na dalszy przebieg choroby oraz efekty rehabilitacji. Właściwe odżywianie ma istotne znaczenie w terapii i przyczynia się do uzyskania poprawy stanu ogólnego oraz funkcjonowania chorych.
Ocena stanu odżywienia
Ocena stanu odżywienia pacjentów po udarze mózgu ma istotne znaczenie, ponieważ niedożywienie wiąże się z mniejszą poprawą funkcjonalną i niesamodzielnością w codziennych czynnościach, zwiększonym ryzykiem powikłań (infekcje, owrzodzenia odleżynowe) oraz zwiększoną śmiertelnością i wydłużonym czasem hospitalizacji1-4. Rodzaje spożywanej żywności mogą również wpływać na ryzyko śmiertelności, wykazano na przykład, że wyższy poziom spożycia mięsa był związany ze zwiększonym ryzykiem zgonu z powodu udaru wśród kobiet5.
Obecnie nie ma powszechnie akceptowanego złotego standardu oceny stanu odżywienia. Niedożywienie uważa się za stan, który rozwija się w czasie w odpowiedzi na nieodpowiednie spożycie w stosunku do potrzeb, powodujące stopniową utratę masy ciała z towarzyszącymi stratami masy mięśni szkieletowych i zapasów tkanki podskórnej. Identyfikacja niedożywienia jest zwykle oparta na badaniu przedmiotowym chorego, ocenie wyników badań laboratoryjnych (np. stężenie albuminy, transferyny czy prealbuminy, całkowita liczba limfocytów) oraz parametrów antropometrycznych (masa ciała, obwód ramienia, grubość fałdu skórnego nad mięśniem trójgłowym ramienia)6.
Należy pamiętać, że wyżej wymienione parametry laboratoryjne stosowane w ocenie stanu odżywienia mogą się szybko zmieniać w zależności od stanu klinicznego chorych, podczas gdy zmiana stanu odżywienia jest uważana za bardziej utajoną i trwa dłużej...
