Badania elektrodiagnostyczne: elektroneurografia i elektromiografia

dr hab. n. med. Małgorzata Gaweł

Klinika Neurologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Adres do korespondencji: dr hab. n. med. Małgorzata Gaweł

Klinika Neurologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny

ul. Banacha 1A, 02-097 Warszawa; e-mail: mgawel@wum.edu.pl

  • Omówienie podstawowych badań elektrodiagnostycznych stosowanych w diagnostyce neurologicznej obwodowego układu nerwowego, do których należą badanie elektroneurograficzne i elektromiograficzne oraz badania przeprowadzane w zaburzeniach transmisji nerwowo-mięśniowej
  • Uproszczony opis sposobu, w jaki wykonywane są wyżej wymienione badania, z uwzględnieniem informacji, które mogą wnieść do procesu diagnostycznego, ich wskazań i względnych przeciwwskazań


Badania elektrodiagnostyczne, które stanowią podstawę diagnostyki w chorobach nerwowo-mięśniowych, ale również są stosowane w wielu przypadkach chorób neurologicznych w diagnostyce różnicowej, dzielą się na badania elektroneurograficzne (ENG – electroneurography) oraz badania elektromiograficzne (EMG – electromyography).

Podstawowe rodzaje badań elektrodiagnostycznych w chorobach nerwowo-mięśniowych

Badanie elektromiograficzne bada czynność mięśni, najczęściej z użyciem elektrody igłowej, ale także, choć znacznie rzadziej i zazwyczaj w kinezjologii, za pomocą elektrody powierzchniowej. W badaniu elektroneurograficznym badane jest przewodzenie w nerwach obwodowych z użyciem stymulacji elektrycznej, z wykorzystaniem prądu o niskim natężeniu (do 100 mA)1. Badane są w ten sposób zarówno włókna czuciowe, jak i włókna ruchowe nerwów obwodowych. W badaniu elektromiograficznym rejestrowany jest potencjał fizjologicznie generowany przez włókno mięśniowe.

Badania elektrodiagnostyczne są wykorzystywane jako rozszerzenie i uzupełnienie badania klinicznego i jako takie należy je zawsze traktować. W każdym przypadku trzeba stosować zindywidualizowany plan badania, odnoszący się do konkretnego pacjenta, który podlega częstej weryfikacji w ciągu kolejnych etapów badania. ENG i EMG są badaniami komplementarnymi, a diagnostykę zazwyczaj zaczyna się od badania przewodzenia w nerwach obwodowych. Są one najczęściej stosowanymi badaniami w diagnostyce grupy schorzeń obwodowego układu nerwowego, która obejmuje choroby motoneuronu (komórki ruchowej rogów przednich rdzenia kręgowego), korzeni rdzeniowych, splotów nerwowych, wielu włókien nerwowych, np. w polineuropatii (włókien czuciowych i ruchowych), pojedynczego nerwu obwodowego, a także zaburzeń transmisji nerwowo-mięśniowej i chorób mięśni2.

W chorobach nerwowo-mięśniowych wynik badań elektroneurograficznych i elektromiograficznych umożliwia określenie lokalizacji i rodzaju patologii w obrębie elementów obwodowego układu nerwowego, natomiast, co należy podkreślić, nie pozwala na ustalenie rozpoznania klinicznego1.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Podstawowe rodzaje badań elektrodiagnostycznych w chorobach nerwowo-mięśniowych

Badanie elektromiograficzne bada czynność mięśni, najczęściej z użyciem elektrody igłowej, ale także, choć znacznie rzadziej i zazwyczaj w kinezjologii, za pomocą [...]

Badanie elektroneurograficzne

Elektroneurografia to badanie przewodzenia w nerwach obwodowych. Nie wymaga ona szczególnego przygotowania, istotne jest, by miejsca na skórze, do których przykleja [...]

Badanie elektromiograficzne

W badaniu elektromiograficznym potencjał czynnościowy mięśnia jest odbierany za pomocą elektrody igłowej, a sygnały po odpowiednim wzmocnieniu są prezentowane na ekranie [...]

Etapy badania elektromiograficznego

Jak wspomniano, dobra współpraca z pacjentem w trakcie badania elektromiograficznego jest bardzo istotna, ponieważ badanie mięśnia przeprowadza się w trzech etapach: [...]

Badania elektrodiagnostyczne w zaburzeniach transmisji nerwowo-mięśniowej

Do podstawowych badań stosowanych w przypadku zaburzeń transmisji nerwowo-mięśniowej należą próba męczliwości oparta na badaniu stymulacyjnym elektroneurograficznym oraz badanie pojedynczego włókna [...]

Najczęstsze wskazania do badań EMG i ENG

Ogólnie rzecz ujmując, u pacjenta odczuwającego uogólnione/miejscowe bóle mięśni z ich osłabieniem oraz ewentualnym zeszczupleniem i/lub zaburzenia czucia o różnej lokalizacji [...]

Do góry