Temat numeru

Bóle głowy u młodych kobiet – problemy diagnostyczne

dr n. med. Katarzyna Kępczyńska

prof. dr hab. n. med. Izabela Domitrz

Klinika Neurologii, Wydział Medyczny, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Adres do korespondencji:

dr n. med. Katarzyna Kępczyńska

Klinika Neurologii, Wydział Medyczny,

Warszawski Uniwersytet Medyczny

ul. Cegłowska 80, 01-809 Warszawa

e-mail: kkepczynska@wum.edu.pl

  • W artykule opisano niektóre samoistne bóle głowy, takie jak migrena, ból głowy typu napięciowego, przewlekła napadowa hemikrania, występujące znacznie częściej u kobiet
  • Omówiono też część wtórnych bólów głowy występujących w przebiegu chorób, takich jak zakrzepica naczyń żylnych mózgu, udar i guz mózgu oraz nadciśnienie śródczaszkowe
  • Każdy rodzaj bólu głowy wymaga odrębnej diagnostyki i ustalenia rozpoznania


Ból głowy to jeden z najczęściej zgłaszanych objawów i główna przyczyna konsultacji neurologicznych. Cierpią na niego osoby w każdym wieku. Szacuje się, że ok. 46% bólów głowy występujących u dorosłych ma swój początek przed 18-20 r.ż. Częściej pojawia się u kobiet niż u mężczyzn, chociaż wpływ płci jest w dużym stopniu zależny od analizowanej jednostki chorobowej. Niektóre samoistne bóle głowy, takie jak migrena, ból głowy typu napięciowego, przewlekła napadowa hemikrania, występują znacznie częściej u kobiet. Każdy rodzaj bólu głowy wymaga odrębnej diagnostyki i ustalenia rozpoznania.

Bóle głowy są rozpoznawane zgodnie z kryteriami diagnostycznymi trzeciej edycji International Classification of Headache Disorders (ICHD-3)1. Pierwotne, czyli samoistne, bóle głowy są dużą grupą chorób, w których etiologia nie została poznana i ból głowy nie jest w tych przypadkach objawem innej choroby. Dla wtórnych bólów głowy ból jest symptomem określonej choroby, to tzw. objawowy ból głowy, np. w przebiegu chorób zapalnych, naczyniowych, procesów nowotworowych, w przebiegu urazu, zatrucia czy nawet zaburzeń nastroju. Samoistne bóle głowy występują znacznie częściej w skali populacyjnej niż bóle głowy objawowe2.

Pewne okresy w życiu kobiety predysponują do wzrostu częstości niektórych typów bólów głowy. U kobiet są one bardziej rozpowszechnione, częściowo z powodu większej częstości występowania migreny (18%), w porównaniu z mężczyznami (6%). Wiadomo, że wahania hormonalne podczas dojrzewania, ciąży i menopauzy, a także stosowania doustnych środków antykoncepcyjnych predysponują do zaostrzenia istniejących już migrenowych bólów głowy lub wyzwolenia napadów migreny3.

Migrena

Migrena jest samoistnym bólem głowy i jedną z najczęstszych dolegliwości w populacji kobiecej. Wśród 16% chorujących kobiet 11% stanowią pacjentki z migreną bez aury, a 5% – z migreną z aurą. Szczyt zachorowania przypada na trzecią dekadę życia kobiet3.

Obraz kliniczny migreny charakteryzuje się spontanicznym, nawracającym bólem głowy, pojawiającym się napadowo i trwającym od 4 do 72 godzin. Zgodnie z kryteriami ICHD-3 rozpoznanie migreny bez aury lub z aurą można ustalić, gdy spełnione są odpow...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Migrena w czasie ciąży i połogu

U większości kobiet w ciąży zmniejszają się częstość i nasilenie napadów migreny. Mechanizm wpływu ciąży na częstotliwość i nasilenie napadów migreny [...]

Ból głowy typu napięciowego

Jest to najczęstsza postać bólu głowy (60% populacji), częściej dotyczy kobiet (3:1). Zwykle rozpoczyna się w wieku dorosłym (35-40 r.ż.) i [...]

Hemikrania napadowa

Hemikrania napadowa jest rzadką postacią bólu głowy. Można natomiast z pewnością stwierdzić, że dolegliwości tego typu są dwa razy częstsze u [...]

Zakrzepica naczyń żylnych mózgu

Zakrzepica żylna mózgu (CVT – cerebral venous thrombosis) jest częstą przyczyną udarów u młodych dorosłych. Szczyt zachorowań przypada na 20-50 r.ż. [...]

Samoistne nadciśnienie śródczaszkowe

Schorzenie to najczęściej występuje u młodych, otyłych kobiet. Głównym czynnikiem ryzyka jest ciąża. Za przyczynę uznaje się wzrost objętości płynu mózgowo-rdzeniowego. [...]

Udar mózgu

Istotne obawy wciąż budzi związek między stosowaniem złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych, migreną i udarem mózgu. Dotychczasowe obserwacje wskazują, że należałoby uznać [...]

Guz mózgu

Ból głowy jest także częstym objawem guza wewnątrzczaszkowego. Na ból głowy skarży się ponad połowa chorych z guzem mózgu. Bóle mają [...]

Podsumowanie

Ból głowy należy do najczęstszych stanów neurologicznych. Zajmuje trzecie miejsce jako przyczyna niesprawności w grupie wiekowej 15-49 lat. Jest schorzeniem dotyczącym [...]

Do góry