Leczenie neuromodulacyjne stosowane w terapii napadów i w profilaktyce migreny można podzielić na:

• przezczaszkową stymulację magnetyczną (TMS – transcranial magnetic stimulation)
• przezczaszkową stymulację prądem stałym (tDCS – transcranial direct current stimulation)
• stymulację nerwów obwodowych.

W pierwszym z trzech artykułów cyklu została przybliżona TMS. Omówieniu drugiej z wymienionych wyżej neuromodulacji – tDCS – został poświęcony następny tekst. W niniejszym opisano stymulację nerwów obwodowych w leczeniu i prewencji migreny. Zadanie autora jest w tym przypadku o wiele trudniejsze, zważywszy na to, że na rynku istnieją dziesiątki aparatów (nie wszystkie da się opisać w jednym artykule), a wykaz doniesień w piśmiennictwie jest bardzo bogaty. Dlatego w tym artykule powołano się głównie na prace przeglądowe, zwłaszcza autorów, takich jak: Jasper i Hayek (2008), Ellens i Levy (2011), Perini i De Boni (2012), Freeman i Trentman (2013), Lambru i Matharu (2014), Miller i wsp. (2016), Antony i wsp. (2019), Tajti i wsp. (2019), Moisset i wsp. (2020), Xu i wsp. (2021), Cheng i wsp. (2022), i stanowisko European Headache Federation (Martelletti i wsp., 2013)^1-13. Wielu autorów wskazuje na niski poziom dotychczasowych dowodów naukowych mogących potwierdzić skuteczność neuromodulacji obwodowej, chociaż niektóre urządzenia uzyskały zgodę Food and Drug Administration (FDA). Do zalet neurostymulacji zalicza się m.in. przystępną cenę niektórych urządzeń, możliwość ich stosowania u chorych niemogących z różnych przyczyn zażywać leków, u kobiet w ciąży i młodzieży.

Rycina 1 obrazuje możliwe kierunki neuromodulacji w migrenie¹⁰. Na rycinie 2 został przedstawiony podział na neuromodulacje ośrodkowe i zewnętrzne, które są stosowane w napadzie migreny i w profilaktyce¹⁰. Ryzyko względne złego wyniku w grupie danej interwencji jest proporcjonalną miarą szacującą wielkość efektu leczenia w porównaniu z innymi interwencjami lub brakiem leczenia. Jest to odsetek złych wyników w grupie interwencyjnej podzielony przez odsetek złych wyników w grupie kontrolnej (CG – control group). Gdy RR = 0,5, oznacza to, że prawdopodobieństwo złego wyniku jest 2 razy większe bez interwencji. Gdy RR = 1, ryzyko pozostaje niezmienione.

Wielkość efektu jest wartością mierzącą siłę związku między dwiema zmiennymi w populacji lub oszacowaniem tej wielkości na podstawie próby. Przykłady wielkości efektu obejmują korelację między dwiema zmiennymi, współczynnik regresji w regresji, śr...