Temat numeru

Zespół rozrostu bakteryjnego w jelicie cienkim a problemy neurologiczne

prof. dr hab. n. med. Barbara Skrzydło-Radomańska

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Barbara Skrzydło-Radomańska

Katedra i Klinika Gastroenterologii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie

ul. Jaczewskiego 8, 20-090 Lublin

e-mail: barbara.radomanska@gmail.com

  • Artykuł ma na celu przybliżenie patomechanizmu powstawania zespołu rozrostu bakteryjnego w jelicie cienkim (SIBO – small intestinal bacterial overgrowth), związanych z tym objawów klinicznych, ze szczególnym uwzględnieniem tych z dziedziny neurologii (m.in. choroby Parkinsona [PD – Parkinson’s disease], Alzheimera [AD – Alzheimer’s disease] i stwardnienia rozsianego [SM – sclerosis multiplex]), oraz niedoborów witaminowych. Opisano także współczesne metody rozpoznawania SIBO oraz zalecane sposoby leczenia

Zespół rozrostu bakteryjnego w jelicie cienkim stanowi formę dysbiozy, w której zwiększona liczba bakterii kolonizuje obszar jelita cienkiego, z możliwością występowania wśród nich także szczepów typowych dla mikrobioty okrężnicy1. W SIBO ma miejsce nadmiar bakterii (zarówno tlenowych, jak i beztlenowych) w obrębie jelita cienkiego, gdzie fizjologicznie przebywa ich niewielka liczba. Choroba, uznana za fenomen medyczny, została odkryta i rozpoznana przed kilkoma dekadami. Trzeba też jednak wiedzieć, że zespół ten po raz pierwszy został opisany już w 1897 r. przez Fabera jako prezentacja przypadku chorego z zespołem objawów wynikających z istniejącej po zabiegu chirurgicznym tzw. ślepej pętli jelitowej (blind loop syndrome lub stagnant loop syndrome) – właśnie pod taką nazwą to zaburzenie można spotkać we wcześniejszej literaturze medycznej1-3.

Precyzyjne określenie liczebności bakterii możliwe jest dzięki posiewom aspiratu treści płynnej pobranej drogą endoskopową ze światła jelita cienkiego. Metoda ta, choć dość dokładna, jest jednak inwazyjna i wymaga wprawy doświadczonego endoskopisty, zachowania precyzji przy pobieraniu materiału, by uniknąć kontaminacji pobranej treści, a także właściwego wyposażenia. Służy więc głównie celom poznawczym oraz rozstrzygnięciom w koniecznej diagnostyce różnicowej przypadków budzących wątpliwości. Niemniej dzięki właśnie tej technice została sformułowana ilościowa definicja SIBO – początkowo i historycznie już jako liczba bakterii >105 jednostek tworzących kolonie (CFU – colony forming units) w mililitrze treści płynnej aspirowanej endoskopowo z trzeciej części dwunastnicy3. Obecnie ta graniczna liczba wynosi 103 CFU/ml aspiratu – powyżej tej wartości rozpoznaje się SIBO4-7.

Trzeba mieć świadomość, że populacja bakterii kolonizujących jelito cienkie różni się pod względem dominujących szczepów w zależności od ich pochodzenia. Rozrost bakterii w górnym (proksymalnym) odcinku jelita cienkiego (UAT – upper aerodigestive ...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Epidemiologia i czynniki ryzyka SIBO

Dokładne określenie częstości występowania SIBO w ogólnej populacji nie jest sprecyzowane. Zainteresowanie tą problematyką zaczęło stopniowo rosnąć w ostatnim czasie, poczynając [...]

Patogeneza

Istnieje wiele mechanizmów obronnych gwarantujących homeostazę jelita cienkiego i zapobiegających nadmiernej jego kolonizacji przez bakterie. Przełamanie lub brak tych czynników obronnych [...]

Obraz kliniczny SIBO

Nadmierny rozrost bakterii w jelicie cienkim wywołuje różnorodne objawy kliniczne, choć jak wspomniano, może mieć też charakter bezobjawowy. Najczęściej spotykane i [...]

SIBO a problemy neurologiczne

Wśród skutków zaburzonego wchłaniania jelitowego w przebiegu SIBO istotne miejsce zajmują objawy związane z niedoborem witaminy B12. Może on wynikać zarówno [...]

Diagnostyka SIBO

Kliniczne objawy sugerujące podejrzenie rozrostu bakteryjnego w jelicie cienkim nie są wystarczające do wdrożenia terapii eradykacyjnej z zastosowaniem antybiotyków systemowych, dlatego [...]

Leczenie SIBO

Celem głównym leczenia zespołu rozrostu bakteryjnego w jelicie cienkim jest eradykacja bakterii z jego obszaru, w dążeniu do złagodzenia objawów, następnie [...]
Do góry