BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Temat numeru
Zespół rozrostu bakteryjnego w jelicie cienkim a problemy neurologiczne
prof. dr hab. n. med. Barbara Skrzydło-Radomańska
- Artykuł ma na celu przybliżenie patomechanizmu powstawania zespołu rozrostu bakteryjnego w jelicie cienkim (SIBO – small intestinal bacterial overgrowth), związanych z tym objawów klinicznych, ze szczególnym uwzględnieniem tych z dziedziny neurologii (m.in. choroby Parkinsona [PD – Parkinson’s disease], Alzheimera [AD – Alzheimer’s disease] i stwardnienia rozsianego [SM – sclerosis multiplex]), oraz niedoborów witaminowych. Opisano także współczesne metody rozpoznawania SIBO oraz zalecane sposoby leczenia
Zespół rozrostu bakteryjnego w jelicie cienkim stanowi formę dysbiozy, w której zwiększona liczba bakterii kolonizuje obszar jelita cienkiego, z możliwością występowania wśród nich także szczepów typowych dla mikrobioty okrężnicy1. W SIBO ma miejsce nadmiar bakterii (zarówno tlenowych, jak i beztlenowych) w obrębie jelita cienkiego, gdzie fizjologicznie przebywa ich niewielka liczba. Choroba, uznana za fenomen medyczny, została odkryta i rozpoznana przed kilkoma dekadami. Trzeba też jednak wiedzieć, że zespół ten po raz pierwszy został opisany już w 1897 r. przez Fabera jako prezentacja przypadku chorego z zespołem objawów wynikających z istniejącej po zabiegu chirurgicznym tzw. ślepej pętli jelitowej (blind loop syndrome lub stagnant loop syndrome) – właśnie pod taką nazwą to zaburzenie można spotkać we wcześniejszej literaturze medycznej1-3.
Precyzyjne określenie liczebności bakterii możliwe jest dzięki posiewom aspiratu treści płynnej pobranej drogą endoskopową ze światła jelita cienkiego. Metoda ta, choć dość dokładna, jest jednak inwazyjna i wymaga wprawy doświadczonego endoskopisty, zachowania precyzji przy pobieraniu materiału, by uniknąć kontaminacji pobranej treści, a także właściwego wyposażenia. Służy więc głównie celom poznawczym oraz rozstrzygnięciom w koniecznej diagnostyce różnicowej przypadków budzących wątpliwości. Niemniej dzięki właśnie tej technice została sformułowana ilościowa definicja SIBO – początkowo i historycznie już jako liczba bakterii >105 jednostek tworzących kolonie (CFU – colony forming units) w mililitrze treści płynnej aspirowanej endoskopowo z trzeciej części dwunastnicy3. Obecnie ta graniczna liczba wynosi 103 CFU/ml aspiratu – powyżej tej wartości rozpoznaje się SIBO4-7.
Trzeba mieć świadomość, że populacja bakterii kolonizujących jelito cienkie różni się pod względem dominujących szczepów w zależności od ich pochodzenia. Rozrost bakterii w górnym (proksymalnym) odcinku jelita cienkiego (UAT – upper aerodigestive ...