Rola wzrokowych potencjałów wywołanych w diagnostyce u dzieci

lek. Marta Michalczuk1
dr n. med. Beata Urban1,2
lek. Grzegorz Michalczuk3
lek. Marek Grenda4
prof. dr hab. n. med. Alina Bakunowicz-Łazarczyk1,2

1 Klinika Okulistyki Dziecięcej z Ośrodkiem Leczenia Zeza, UDSK w Białymstoku

2 Klinika Okulistyki Dziecięcej z Ośrodkiem Leczenia Zeza, UM w Białymstoku

3 Klinika Rehabilitacji, WIM w Warszawie

4 Oddział Ginekologiczno-Położniczy, WSZ w Białymstoku

Adres do korespondencji: lek. Marta Michalczuk, Klinika Okulistyki Dziecięcej z Ośrodkiem Leczenia Zeza, UDSK w Białymstoku, ul. Jerzego Waszyngtona 17, 15-274 Białystok

U dzieci ocena wzrokowych potencjałów wywołanych wymaga uwzględnienia norm wiekowych, poszukiwania asymetrii międzyocznej, a przede wszystkim powtarzania badania w celu wykluczenia zafałszowanego wyniku świadczącego o patologii.

Definicja wzrokowych potencjałów wywołanych (VEP – visual evoked potentials) w standardach International Society for Clinical Electrophysiology of Vision) ISCEV obejmuje wywołaną bodźcem wzrokowym odpowiedź elektryczną uzyskaną z kory wzorkowej.1 Pobudzenie kory wzrokowej uzyskuje się przez aktywację bodźcem centralnego pola widzenia, stąd prawidłowa odpowiedź z kory wzrokowej zależy od prawidłowej funkcji zarówno regionu plamkowego siatkówki, nerwu wzrokowego, promienistości wzrokowej, samej kory wzrokowej, jak i wzajemnego zintegrowania tych odpowiedzi. Ze względu na rodzaj bodźca użytego do badania wzrokowe potencjały możemy podzielić na wywołane wzorcem i wywołane błyskiem. Badaniem pierwszego wyboru w przypadku konieczności poszerzenia diagnostyki o ocenę funkcji drogi wzrokowej są potencjały wywołane wzorcem. Wzrokowe potencjały wywołane wzorcem mają większą wartość diagnostyczną w porównaniu ze wzrokowymi potencjałami wywołanymi błyskiem, ze względu na większą wiarygodność badania, na którą składa się mniejsze zróżnicowanie odpowiedzi co do kształtu i latencji fal. W przypadku niskiej ostrości wzroku lub braku współpracy pacjenta, niezbędnej podczas badania, obiektywna ocena funkcji drogi wzrokowej wymaga jednak posiłkowania się wzrokowymi potencjałami wywołanymi błyskiem.

Ocena wzrokowych potencjałów wywołanych jest różna u dzieci i u osób dorosłych.2 Uzyskanie wiarygodnego wyniku jest limitowane współpracą pacjenta, której uzyskanie bywa niemożliwe podczas badania małego dziecka.1 Co więcej, parametry fal wzrokowych potencjałów wywołanych zmieniają się w czasie.2 Proces dojrzewania odpowiedzi elektrofizjologicznej związany jest bowiem z rozwojem kory wzrokowej.3,4 Stąd w przypadku analizy wzrokowych potencjałów wywołanych u dzieci ważne jest odniesienie się do norm wiekowych, szukanie asymetrii międzyocznej oraz powtarzanie badania w celu wykluczenia zafałszowanego wyniku świadczącego o patologii.

Wzrokowe potencjały wywołane znalazły zastosowanie diagnostyczne u dzieci w przypadku konieczności oceny funkcji nerwu wzrokowego oraz zróżnicowania nerwowych i siatkówkowych przyczyn pogorszenia lub utraty widzenia, zaburzeń czynnościowych, a tak...

Zapalenie nerwu wzrokowego

Zapalenie nerwu wzrokowego u dzieci w wielu aspektach różni się od zapalenia tego nerwu u dorosłych (tab. 1).5,11,12 U dzieci można wyróżnić nieco inne wiodące przyczyny zapalenia, częściej dochodzi do obuocznego zajęcia nerwu wzrokowego, w badani...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Neuropatie nerwu wzrokowego

Neuropatie nerwu wzrokowego u dzieci mają zróżnicowaną etiologię. Wyróżniamy neuropatie dziedziczne, toksyczne, z niedożywienia oraz w przebiegu procesów uciskowych. Stopień uszkodzenia nerwu II w przebiegu [...]

Zaburzenia czynnościowe

Zaniewidzenie spowodowane zaburzeniami czynnościowymi występuje w ciągu roku u 1,4 na 1000 osób.30 Udowodniono, że u dzieci częstymi przyczynami pojawienia się subiektywnych zaburzeń widzenia [...]

Pacjenci z utrudnionym kontaktem

Wzrokowe potencjały wywołane mogą być niezbędnym narzędziem diagnostycznym u chorych z utrudnionym kontaktem słownym.34 Wiarygodna ocena prawidłowego widzenia bywa szczególnie utrudniona u dzieci w okresie [...]

Podsumowanie

Weryfikacja zaburzeń organicznych, czynnościowych oraz symulacji u dzieci jest trudna, stąd rola obiektywnych metod diagnostycznych jest nie do oszacowania.1 Wzrokowe potencjały wywołane, [...]
Do góry