Heparynizowane zwijalne soczewki wewnątrzgałkowe u pacjentów z podwyższonym ryzykiem powikłań pooperacyjnych
lek. Anna Górnik
lek. Natalia Skuza
dr hab. n. med. Piotr Jurowski, prof. nadzw.
Rosnące oczekiwania chorych co do wyników operacji zaćmy są ważnym czynnikiem wpływającym na zmiany technik operacyjnych, unowocześnienia wszczepianych soczewek wewnątrzgałkowych czy zmiany w terapii okołooperacyjnej. Jednym z kierunków modyfikacji, jakim poddaje się sztuczne soczewki, jest nadanie im odmiennych własności optycznych lub zmiana charakteru biofizycznego ich powierzchni, w tym także heparynizacja. Polega ona na wieloetapowym naniesieniu heparyny na powierzchnię sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej, co nadaje jej unikatowe właściwości. W artykule przedstawiono potencjalne korzyści zastosowania sztucznych zwijalnych heparynizowanych soczewek wewnątrzgałkowych u pacjentów z grupy podwyższonego ryzyka powikłań pooperacyjnych.
Wprowadzenie
Wzrost oczekiwań pacjentów i postęp technologiczny we wszystkich dziedzinach nauk medycznych powoduje, że także operacje zaćmy ulegają stałym udoskonaleniom. Obserwuje się rozwój nowatorskich metod chirurgicznych, w tym np. fakoemulsyfikacji wykonywanej w asyście lasera femtosekundowego, czy zmiany technologiczne dotyczące wszczepianych sztucznych soczewek wewnątrzgałkowych. Podejmuje się próby modyfikowania stosowanych platform materiałowych soczewek dla uzyskania unikatowych właściwości wszczepów. Dotyczy to zmniejszenia grubości i zmian kształtu zapewniającego łatwość implantacji przez coraz mniejsze otwarcie komory przedniej i lepszą stabilność implantu w torebce soczewki. Innym kierunkiem zmian jest nadanie soczewkom odmiennych własności optycznych i spektrofotometrycznych, takich jak wieloogniskowość, toryczność, asferyczność, czy też nadanie im własności blokowania odpowiedniej długości fal elektromagnetycznych. W kontekście skrócenia czasu rehabilitacji pooperacyjnej i potencjalnego wystąpienia późnych powikłań pooperacyjnych, np. zaćmy wtórnej, szczególnego znaczenia nabierają próby osiągnięcia lepszej biokompatybilności wszczepów soczewkowych.
Zastosowanie sztucznych zwijalnych heparynizowanych soczewek wewnątrzgałkowych
Obecnie w praktyce klinicznej powszechnie stosowane są sztuczne zwijalne soczewki wewnątrzgałkowe wykonane z materiałów silikonowych, akrylu hydrofobowego i hydrofilnego oraz (coraz rzadziej, głównie w przypadkach powikłań śródoperacyjnych) soczewki z PMMA. Przyjmuje się, że wykorzystywane typy materiałów soczewkowych powinny być bezpieczne i biokompatybilne, tzn. wykazywać inercję immunologiczną czy prozapalną.