Oko w oko z temidą
Granice tajemnicy lekarskiej w świetle nowego stanu prawnego
Krzysztof Izdebski
W sierpniu tego roku weszła w życie ustawa, która znowelizowała m.in. problematykę tajemnicy lekarskiej. W kontekście obowiązujących przepisów warto dowiedzieć się, kto jest upoważniony do uzyskania informacji o stanie zdrowia pacjenta i na jakich zasadach lekarz może jej udzielić.
Do pani Janiny M. – okulistki pracującej w poradni w dość dużej górskiej miejscowości – przyjechała kobieta podająca się za wieloletnią partnerkę życiową pacjenta pani doktor, zmarłego na początku roku. Kobieta poprosiła panią Janinę o podanie informacji dotyczących przebiegu leczenia zmarłego partnera. Mówiła, że odwiedza po kolei wszystkich lekarzy, z których pomocy korzystał jej przyjaciel. Nie wytłumaczyła, z jakiego powodu zbiera informacje dotyczące historii jego leczenia.
Pani doktor, wiedząc, że informacje, o które prosi kobieta, stanowią tajemnicę lekarską, nie była pewna, jak w tej sytuacji powinna postąpić. Jej wątpliwości wzmogły się, kiedy zerknęła do dokumentacji medycznej zmarłego pacjenta. Wśród oświadczeń, które mężczyzna podpisywał, nie znalazł się żaden ślad jego woli, by jakakolwiek osoba trzecia była uprawniona do wglądu w dokumentację medyczną i uzyskania informacji o stanie jego zdrowia.
„To nie jest dobry dzień” – pomyślała z wyraźną irytacją pani doktor, gdy kilka godzin później odebrała telefon. Mężczyzna, przedstawiający się jako mąż jej pacjentki, stanowczo zażądał szczegółowych informacji na temat diagnozy i planu leczenia swojej żony. Co prawda w dokumentacji medycznej pacjentki znajdowało się stosowne oświadczenie podpisane przez kobietę upoważniające męża do uzyskania tego typu informacji. Po odłożeniu słuchawki panią doktor ogarnęły jednak poważne wątpliwości połączone z dotkliwą obawą: „Co się stanie, jeśli ujawniłam tajemnicę lekarską niewłaściwej osobie? Co będzie, jeśli telefonujący do mnie mężczyzna nie był tym, za kogo się podawał?”.
Kogo informować o stanie zdrowia pacjenta
Problematyka związana z tym, komu i w jakim zakresie udzielać informacji o pacjencie, została w sposób kompleksowy uregulowana w ustawie z 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz ustawie z 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (dalej: UPP).
W przypadku pacjenta pełnoletniego (a także małoletniego po ukończeniu 16 r.ż.), który zachowuje świadomość i jest zdolny do zrozumienia wiadomości przekazywanych mu przez lekarza, informacje dotyczące diagnozy i proponowanych metod terapeutycznyc...
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 9 listopada 2015 r. w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania
§ 8 ust. 1. W dokumentacji indywidualnej wewnętrznej zamieszcza się lub dołącza do niej:
1) oświadczenie pacjenta o upoważnieniu do uzyskiwania informacji o jego stanie zdrowia i udzielonych świadczeniach zdrowotnych, ze wskazaniem imienia i nazwiska osoby upoważnionej oraz danych umożliwiających kontakt z tą osobą;
2) oświadczenie pacjenta o upoważnieniu do uzyskiwania dokumentacji, ze wskazaniem imienia i nazwiska osoby upoważnionej.