Przypadek kliniczny

Niecharakterystyczne zapalenie rogówki o etiologii pierwotniakowej

lek. Diana Wyroślak-Bednarek1
prof. dr hab. n. med. Ewa Mrukwa-Kominek1,2

1Oddział Okulistyki Dorosłych, Uniwersyteckie Centrum Kliniczne im. prof. K. Gibińskiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach

2Katedra Okulistyki, Klinika Okulistyki, Wydział Lekarski w Katowicach, Śląski Uniwersytet Medyczny

Adres do korespondencji: lek. Diana Wyroślak-Bednarek, Oddział Okulistyki Dorosłych, Uniwersyteckie Centrum Kliniczne im. prof. K. Gibińskiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, e-mail: dianawyroslak@yahoo.com

W artykule przedstawiono przypadek pacjenta z niecharakterystycznym zapaleniem rogówki wywołanym przez Acanthamoeba. Przypadek ten pokazuje, jak ważne jest uwzględnienie etiologii pierwotniakowej w diagnostyce różnicowej zapaleń rogówek, także tych o skąpym, powolnym przebiegu.

Wprowadzenie

Acanthamoeba to jednokomórkowe pełzaki powszechnie występujące w przyrodzie, które w sprzyjających warunkach mogą zostać pasożytem człowieka i spowodować pierwotniakowe zapalenie rogówki. Choroba ta cechuje się na ogół ostrym początkiem, związanym z bardzo silnym bólem oczu, nieproporcjonalnym do nasilenia objawów. Odnotowuje się także przypadki zakażenia o podstępnym, powolnym przebiegu, często mylnie diagnozowane jako zapalenia wirusowe. Wczesne ustalenie właściwego rozpoznania znacznie zwiększa szanse terapeutyczne w opisywanej jednostce chorobowej, która – jeśli nie będzie leczona – może doprowadzić nawet do utraty wzroku.1

Opis przypadku

W marcu 2013 r. do Przyklinicznej Poradni Okulistycznej w Katowicach zgłosił się 40-letni mężczyzna, pracownik biura podróży, z powodu stopniowego pogarszania się wzroku od ok. pół roku, z okresowo pojawiającym się dyskomfortem i miernymi dolegliwościami bólowymi. W wywiadzie podał częste podróże służbowe do Egiptu i Tunezji. Negował choroby i urazy oczu. Obecnie stosuje korekcję okularową: oko prawe (OP) -7 Dshp, oko lewe (OL) -5,5 Dsph, okresowo – jednodniowe soczewki kontaktowe.

Na obraz kliniczny składały się: mierny nastrzyk mieszany spojówek, obwodowe zmętnienia z ubytkami nabłonka rogówki i towarzyszącym obrzękiem rogówki centralnej (ryc. 1).

W postępowaniu diagnostycznym wykorzystano mikroskopię konfokalną, w której zobrazowano cysty pierwotniakowe i zmiany zapalne (ryc. 2).

Po rozpoznaniu pierwotniakowego zapalenia rogówki zalecono pacjentowi terapię farmakologiczną do obojga oczu, obejmującą miejscowo aplikowane krople: dibromopropamidynę 5 ×, sulfacetamid 4 ×, neomycynę w maści na noc oraz kwas poliakrylowy w żelu na noc. W późniejszym okresie leczenie poszerzono o glikokortykosteroidy (GKS) stosowane okresowo, początkowo 2 × dziennie, oraz siarczan polikarboksymetyloglukozy od września 2015 r., początkowo 1 × tygodniowo.

Badania w lampie szczelinowej wykonywane podczas wizyt kontrolnych wykazywały utrzymujące się obwodowe zmętnienie rogówki. Zmiana miała różne nasilenie: stawała się mniej intensywna w części skroniowej. Dodatkowych zmian nie obserwowano (ryc. 3...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Omówienie

Acanthamoeba to jednokomórkowe pierwotniaki powszechnie obecne w przyrodzie: glebie, powietrzu, kurzu, wodzie słodkiej i słonej. Wykryto je także w wodzie wodociągowej i butelkowanej oraz w wodach [...]

Problemy diagnostyczno-terapeutyczne

Pełzakowe zapalenie rogówki, zazwyczaj występujące jednostronnie, objawia się światłowstrętem, zamgleniem widzenia oraz bardzo silnym bólem oczu, nieproporcjonalnym do stopnia nasilenia zmian [...]

Podsumowanie

Przedstawiony przypadek pokazuje, jak ważne jest uwzględnianie etiologii pierwotniakowej w diagnostyce różnicowej zapaleń rogówek, także tych o skąpoobjawowym, powolnym przebiegu.

Do góry