Temat numeru
Utrata widzenia związana z wiekiem – aktualne postępowanie w degeneracjach siatkówki
prof. dr hab. n. med. Marta Misiuk-Hojło1
lek. Grzegorz Jasina2
- Utrata widzenia związana z wiekiem może być spowodowana wieloma czynnikami, wśród których z przyczyn okulistycznych należy wymienić zaćmę i zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (AMD), warto też pamiętać o późno objawiającej się chorobie Stargardta
- W artykule omówiono szczegółowo obie postacie AMD oraz chorobę Stargardta wraz z opisem aktualnych metod leczenia tych schorzeń
W ostatnich latach obserwujemy wzrost liczby ludności w wieku poprodukcyjnym przy jednoczesnym spadku urodzeń żywych. Mówimy tu o zjawisku starzejącego się społeczeństwa. Dzieje się tak zarówno w naszym kraju, jak i w wielu innych krajach uprzemysłowionych. Wzrost liczby osób starszych wiąże się z dwoma podstawowymi zjawiskami, to jest spadkiem liczby urodzeń oraz zwiększającą się długością życia1. Zależności te opisuje stosunek dwóch danych statystycznych – wskaźnika przyrostu naturalnego i współczynnika obciążenia demograficznego.
Przyrost naturalny to różnica między liczbą urodzeń żywych a liczbą zgonów. W Polsce w 2018 r. wynosił –0,9 na tysiąc mieszkańców. Oznacza to, że liczba zgonów w tym okresie przewyższała liczbę urodzeń2. Współczynnik obciążenia demograficznego, który rozumiemy jako stosunek liczby osób w wieku nieprodukcyjnym do liczby osób w wieku produkcyjnym przypadający na 100 osób wynosił 48 w 2017 r.2. Oznacza to, że 100 osób pracujących utrzymuje 48 niepracujących. Dalszy spadek przyrostu naturalnego zapewne nie przyczyni się do poprawy warunków życia osób pracujących. Powyższe dane świadczą o tym, że społeczeństwo polskie coraz bardziej się starzeje. Oznacza to, że chorobami, jakie w głównej mierze będą dotykać pacjentów, będą choroby związane z wiekiem.
Choroby wieku starczego
Najczęściej występującymi chorobami wieku starczego są schorzenia związane z zaburzeniami układu krwionośnego (nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa), układu ruchu (bóle pleców, zwyrodnienia stawów), z problemami metabolicznymi (cukrzyca, choroby tarczycy) oraz urologicznymi (nietrzymanie moczu)3. Poważnymi dolegliwościami wśród osób starszych są ograniczenia układu wzrokowego. Tu spotykamy się z chorobami związanymi z ograniczeniem bądź utratą widzenia.
Najczęstszą przyczyną ślepoty wśród osób rasy białej jest zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (AMD – age-related macular degeneration), a wśród osób rasy czarnej – zaćma i jaskra. Bez względu na pochodzenie najczęstszą przyczyną ślepoty na świecie jest zaćma, z którą współczesna medycyna dobrze sobie radzi4.
Do przyczyn degeneracji siatkówki związanych z wiekiem zaliczyć można zwyrodnienie plamki, należy również wspomnieć o późno objawiającej się chorobie Stargardta.
