Wraz z wydłużeniem się średniej życia i postępem w medycynie zwiększa się liczba pacjentów z obciążeniami internistycznymi i kardiologicznymi, które wymagają przyjmowania leków przeciwzakrzepowych. Stosowanie tych leków mimo pewnych niedogodności chroni chorych przed powikłaniami zakrzepowo-zatorowymi.

W codziennej praktyce okulistycznej ma to szczególnie istotne znaczenie w przypadku pacjentów przed planowymi zabiegami chirurgicznymi. Wiadomo, że często niewielki krwotok wewnątrzgałkowy decyduje o efekcie operacji. Dla zapewnienia choremu prawidłowej opieki konieczna jest znajomość poszczególnych grup leków przeciwzakrzepowych, wskazań do ich stosowania i możliwości kontrolowania ich wpływu na parametry krzepliwości krwi. Biorąc pod uwagę, że przyjmowane przez chorego leki chronią przed zagrażającymi życiu incydentami sercowo-naczyniowymi, modyfikacja strategii leczenia przeciwkrzepliwego powinna być przeprowadzona na podstawie konsultacji z lekarzem kardiologiem lub hematologiem.

W praktyce stosowane są najczęściej trzy grupy leków przeciw­krzepliwych, w tym leki przeciwpłytkowe. Działanie tej grupy leków polega na ograniczaniu agregacji płytek krwi i powstawania zakrzepów, głównie w układzie tętniczym. Wskazaniem do ich stosowania jest głównie choroba niedokrwienna serca (IHD – ischemic heart disease), zarówno w fazie stabilnej, jak i u tych chorych, którzy przebyli ostry zespół wieńcowy (OZW) bądź byli poddani jednej z form leczenia IHD, takiej jak przezskórna plastyka tętnic wieńcowych (PCI – percutaneous coronary intervention) czy operacja kardiochirurgiczna pomostowania tętnic wieńcowych (CABG – coronary artery bypass grafting). Leki przeciwpłytkowe znajdują także zastosowanie w profilaktyce udarów mózgu i leczeniu miażdżycy uogólnionej tętnic obwodowych.

Podstawowym lekiem tej grupy, stosowanym w szerokiej profilaktyce IHD, jest kwas acetylosalicylowy (ASA). Szczegółowy mechanizm działania ASA oparty jest na hamowaniu powstawania tromboksanu A2, odpowiadającego za agregację płytek krwi i skurcz naczyń krwionośnych. Lek działa na płytki krwi w sposób nieodwracalny, blokując wewnątrzpłytkowo enzym cyklooksygenaza 1 (COX1). W zależności od wskazań pacjenci przyjmują lek w dawce od 75 mg/24 h aż do 300 mg/24 h.

Kolejnym lekiem przeciwpłytkowym jest klopidogrel (pochodna tienopirydyny). Jego działanie oparte jest na hamowaniu agregacji płytek krwi indukowanej przez adenozyno-5’-difosforan (ADP) – receptor na powierzchni trombocytów. Klopidogrel jest stoso...