Ostry dyżur

Przedprzegrodowe zapalenie tkanek miękkich oczodołu

lek. Anna Rzeszotarska

lek. Joanna Mamczur

dr n. med. Joanna Siwiec-Prościńska

Katedra i Klinika Okulistyki, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Adres do korespondencji:

lek. Anna Rzeszotarska

Katedra i Klinika Okulistyki, Uniwersytet Medyczny

im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

ul. Szamarzewskiego 84, 60-569 Poznań

e-mail: lek.arzeszotarska@gmail.com 

  • Na podstawie opisu dwóch przypadków omówiono definicję, drogi zakażenia i czynniki etiologiczne, obraz kliniczny, diagnostykę, różnicowanie oraz leczenie przegrodowego zapalenia tkanek miękkich oczodołu

Opis przypadku 1

Na izbę przyjęć okulistyki zgłosił się 84-letni pacjent podający silne dolegliwości bólowe okolicy kąta przyśrodkowego oka prawego, a także obrzęk powiek i nasilone łzawienie. Objawy narastały stopniowo od dnia poprzedniego. W dniu zgłoszenia do szpitala pacjent nie był w stanie otworzyć oka prawego. Przeszedł zabieg usunięcia zaćmy oka lewego dwa miesiące wcześniej, obecnie oczekiwał na operację zaćmy oka prawego. Z chorób współistniejących zgłosił obecność nadciśnienia tętniczego i stan po resekcji jelita grubego z powodu nowotworu z wyłonieniem stomii.

W badaniu okulistycznym stwierdzono tkliwość, wzmożone ucieplenie i znacznego stopnia obrzęk powiek oka prawego sięgający do połowy policzka po stronie prawej, a także powyżej prawego łuku brwiowego (ryc. 1A i B). W okolicy kąta przyśrodkowego wyczuwalny był twardy naciek. Najlepsza skorygowana ostrość wzroku oka prawego wynosiła 0,5 w skali Snellena. Pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego oka prawego okazał się niemożliwy z uwagi na nasilony obrzęk otaczających tkanek.

Podczas badania w biomikroskopie poza niewielką ilością śluzowo-ropnej wydzieliny w worku spojówkowym i obecnością zaćmy nie stwierdzono innych odchyleń. Zachowane były także ruchomość gałki ocznej, czucie rogówki i prawidłowa reakcja źrenic na światło. W wykonanym badaniu USG oka prawego nie stwierdzono istotnych odchyleń, natomiast w badaniu tomografii komputerowej opisano naciek i pogrubienia tkanek miękkich oczodołu prawego (w obszarze ok. 1,5 cm), jak również obustronne odcinkowe pogrubienie błony śluzowej sitowia. Z uwagi na współistniejący stan podgorączkowy do 37,6°C zlecono także wykonanie badań krwi, w których stwierdzono m.in. podwyższone wartości wykładników zapalnych (leukocytoza, podwyższone wartości OB i CRP).

Zdecydowano o przyjęciu mężczyzny na oddział okulistyczny w celu włączenia dożylnej antybiotykoterapii. Początkowo pacjent otrzymywał amoksycylinę z kwasem klawulanowym. W kolejnych dniach hospitalizacji obserwowano pojawienie się ropnia w okolicy kąta przyśrodkowego oka prawego, który stopniowo zdrenowano. Materiał wysłano do badania mikrobiologicznego, a wynik posiewu wykazał obecność Staphylococcus epidermidis. Na podstawie wyniku antybiogramu rozszerzono farmakoterapię o gentamycynę (podawaną zarówno dożylnie, jak i miejscowo) oraz metronidazol. Po kilku dniach hospitalizacji stan pacjenta znacznie się poprawił, co pozwoliło na wypisanie go do domu. W toku dalszej obserwacji nie stwierdzono trwałych następstw choroby.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Opis przypadku 2

Na ostry dyżur okulistyczny zgłosili się rodzice z z 4-letnią dziewczynką. Dziecko od godzin porannych dnia poprzedniego skarżyło się na dolegliwości bólowe oka [...]

Zapalenie przedprzegrodowe tkanek oczodołu – definicja

Zapalenie przedprzegrodowe (preseptal cellulitis) jest definiowane jako zapalenie obejmujące struktury oczodołu znajdujące się przed przegrodą oczodołu. Przegroda oczodołowa zlokalizowana jest pod [...]

Drogi zakażenia, czynniki etiologiczne

Wyróżnia się trzy główne drogi zakażenia w przypadku zapaleń okołooczodołowych. Pierwsza stanowi drogę bezpośrednią, w której do rozwoju zakażenia dochodzi na skutek urazu [...]

Obraz kliniczny, diagnostyka i różnicowanie

Oba opisane przypadki potwierdzają, że zapalenie przedprzegrodowe możliwe jest u każdego pacjenta, bez względu na wiek. Należy jednak podkreślić, że mimo wszystko [...]

Leczenie

Postępowanie terapeutyczne w zapaleniu przedprzegrodowym w dużej mierze zależy od stanu klinicznego pacjenta, ale także od jego wieku. W przypadku pacjentów pediatrycznych należy pamiętać, [...]

Rokowanie

Rokowanie w przypadku przedprzegrodowego zapalenia tkanek oczodołu jest dobre pod warunkiem, że będzie szybko rozpoznane i skutecznie leczone. Potencjalne powikłania obejmują zapalenie tkanek [...]

Do góry