Promieniowanie słoneczne jest fundamentalnym i nieodłącznym elementem życia na planecie Ziemia. Dostarcza nie tylko światła i ciepła, lecz także korzystnie wpływa na dobrostan psychiczny i przyczynia się do endogennej syntezy witaminy D, która jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka, reguluje bowiem dobowy rytm, korzystnie wpływa na zdrowie psychiczne, zmniejsza ryzyko wystąpienia niektórych chorób autoimmunologicznych i nowotworów¹.

Słońce, które jest nadrzędnym źródłem światła, odgrywa również kluczową rolę w widzeniu, ponieważ umożliwia proces, w wyniku którego nasze oczy i mózg przekształcają fale świetlne na obrazy.

Chociaż światło słoneczne daje wiele korzyści, to długotrwała i nadmierna ekspozycja na nie może stwarzać poważne zagrożenie dla zdrowia, także dla oczu, zwłaszcza gdy chroniąca planetę warstwa ozonowa staje się coraz cieńsza i przepuszcza więcej niebezpiecznych promieni.

Aby lepiej zrozumieć, w jaki sposób promienie słoneczne wpływają na narząd wzroku, warto zagłębić się w jego komponenty i mechanizm działania.

Podział promieniowania słonecznego

Na promieniowanie słoneczne składa się szerokie spektrum fal elektromagnetycznych. Do głównych należą: podczerwone, widzialne i ultrafioletowe (UV – ultraviolet).

Promieniowanie podczerwone

Podczerwień została podzielona ze względu na 3 pola (podział promieniowania optycznego na pasma spektralne dla optyki i fotoniki określa norma ISO 20473:2007) na:

• bliską (najbliższa widzialnemu spektrum) – długość fal od 780 nm do blisko 2,5 μm
• środkową – długość fal 2,5-50 μm
• daleką – długość fal 50-1000 μm².

Promieniowanie to nie jest widoczne dla ludzkiego oka – odbieramy je przez tzw. doznania cieplne. Ma ono szerokie spektrum zastosowania, poczynając od medycyny, a na budownictwie kończąc. Zbyt długa ekspozycja na podczerwień, zwłaszcza IR-A, może prowadzić do³:

• przesuszenia skóry
• szybszego starzenia się
• powikłań wzrokowych, takich jak:
  • podrażnienia rogówki
  • zaćma
  • stany zapalne spojówki.

Światło widzialne

Na światło widzialne składają się fale elektromagnetyczne dostrzegalne przez ludzkie oko. Różne długości fal widma widzialnego – 380-780 nm (ISO 20473:2007) – są odbierane przez ludzkie oko jako wrażenie różnych kolorów, a najczęstszymi są: