Charakterystyczne objawy

Obraz kliniczny i histologiczny pozaczaszkowych guzów germinalnych u dzieci

Dr hab. med. Elżbieta Adamkiewicz-Drożyńska, prof. nadzw.1

Dr hab. med. Ewa Iżycka-Świeszewska2

Dr n. med. Katarzyna Połczyńska1

Dr hab. med. Joanna Stefanowicz1

Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego1

Zakład Patologii i Neuropatologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, Zakład Patomorfologii Copernicus PL w Gdańsku2

Adres do korespondencji: Dr hab. med. Elżbieta Adamkiewicz-Drożyńska, prof. nadzw., Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii, Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, ul. Dębinki 7, 80-211 Gdańsk

Guzy germinalne (GCT) stanowią niezwykle zróżnicowaną grupę nowotworów zarówno pod względem budowy histologicznej, stopnia złośliwości, jak i lokalizacji, która determinuje obraz kliniczny choroby. Wspólną cechą tej grupy nowotworów jest ich pochodzenie – rozwijają się z pierwotnych komórek płciowych.[18]

Etiopatogeneza guzów germinalnych

Fizjologicznie pierwotne komórki płciowe w procesie embriogenezy wyodrębniają się z somatycznych komórek epiblastu i wędrują wzdłuż linii pośrodkowej zarodka do grzebieni płciowych będących zawiązkiem gonad.[21] Podczas wędrówki i kształtowania gonad odbywa się czasowo-przestrzenna regulacja ekspresji genów i dochodzi do okresowej i skoordynowanej aktywności rozwojowych szlaków sygnalizacyjnych, takich jak WNT, Notch, PDGF, FGF i TGF-β. Wyniki dotychczasowych badań wskazują, że wśród innych szlaków sygnałowych na migrację pierwotnych komórek płciowych wpływa aktywność szlaku Sonic-Hedgehog.[6,20] W docelowych grzebieniach płciowych, z których ostatecznie powstają gonady, gonocyty wchodzą w interakcje z komórkami somatycznymi, stymulując autokrynnie swój wzrost i różnicując się.[18,23] Zaburzenia procesu migracji mogą powodować zatrzymanie w linii pośrodkowej części prekursorowych komórek linii płciowej. Takie komórki zazwyczaj ulegają apoptozie ze względu na aktywność proapoptotycznego genu Bax. Natomiast przetrwałe ektopowe komórki z utrwalonym sygnałem przeżycia stymulującym proliferację są predestynowane do onkogennych zmian molekularnych.[18,20]

W rozwoju GCT podkreśla się rolę deregulacji szlaków aktywnych w okresie embriogenezy, kiedy fizjologicznie dochodzi do przejściowej ekspresji specyficznych genów koniecznych do wyodrębnienia linii komórkowych i ich właściwego dojrzewania.[15,20] Dotychczasowe badania guzów germinalnych, głównie dotyczące nowotworów jądra i nieliczne dotyczące jajnika u dorosłych, wykazały znaczenie aktywności szlaków metabolicznych pobudzających proliferację i hamujących apoptozę. Aktualne teorie powstawania GCT wskazują na zaburzenia procesu migracji pierwotnych komórek płciowych, zahamowanie apoptozy, zaburzenia podziału komórkowego mitoza-mejoza i uwarunkowania mikrośrodowiska guza w obrębie gonad.[18,23]

Zmiany genetyczne w komórkach GCT

Rodzaj stwierdzanych zmian genetycznych w komórkach GCT zależy od wieku pacjenta. W guzach jądra u dorosłych najczęściej stwierdzaną aberracją jest dodatkowy materiał w obrębie 12p. Zmiany genetyczne w guzach dziecięcych są zbadane jedynie fragmen...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Zmiany genetyczne w komórkach GCT

Rodzaj stwierdzanych zmian genetycznych w komórkach GCT zależy od wieku pacjenta. W guzach jądra u dorosłych najczęściej stwierdzaną aberracją jest dodatkowy [...]

Budowa histologiczna GCT

Ta ostatnia ujmuje nie tylko złośliwe, lecz także łagodne typy histologiczne, jakie wyróżnia się w guzach typu potworniaków.[12]

Specyficzne markery surowicze

Większość guzów germinalnych produkuje specyficzne markery wydzielane do surowicy krwi:

Charakterystyka kliniczna pozaczaszkowych GCT

Obraz kliniczny GCT zależy przede wszystkim od wieku pacjenta i pierwotnej lokalizacji tych nowotworów.

Guzy jąder

Guzy jąder najczęściej są rozpoznawane w wieku niemowlęcym lub wczesnodziecięcym i w okresie popokwitaniowym. Histologicznie są to w większości guzy mieszane. [...]

Opis przypadku 1

Chłopiec w wieku 17 lat został przyjęty na oddział neurologiczny w trybie nagłym po pierwszym w życiu napadzie drgawek uogólnionych. Epizod [...]

Guzy jajnika

Guzy jajnika u dziewcząt są rozpoznawane najczęściej w okresie pokwitania. Guzy te mogą osiągać znaczne rozmiary, gdyż początkowo nie dają wyraźnych [...]

Opis przypadku 2

Pacjentka 16-letnia zgłosiła się do lekarza z powodu objawów infekcji układu oddechowego z towarzyszącą gorączką, osłabieniem, brakiem apetytu oraz wymiotami i [...]

Guzy pozagonadalne

Lokalizacja pozagonadalna GCT sprawia najwięcej trudności w ostatecznym ustaleniu rozpoznania. Zazwyczaj guzy te występują blisko linii pośrodkowej ciała (wewnątrzczaszkowo, w śródpiersiu [...]

Opis przypadku 3

Dziewczynka dwuipółletnia została skierowana do szpitala z powodu występujących od tygodnia trudności z oddawaniem stolca oraz zaburzeń chodzenia. Matka zauważyła też [...]

Leczenie GCT

Guzy germinalne w wieku rozwojowym należą do chemiowrażliwych. Znaczna wrażliwość tych nowotworów na pochodne cisplatyny pozwala osiągnąć u większości chorych pozytywną [...]
Do góry