Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem u kobiet. W skali światowej jego występowanie sięga 25% ogółu zachorowań. Zachorowalność na niego wykazuje duże zróżnicowanie regionalne. Występuje niemal 5-krotnie częściej w krajach rozwiniętych w porównaniu z krajami Dalekiego Wschodu.

Rak piersi pozostaje jedną z pierwszych przyczyn umieralności z powodu nowotworów wśród kobiet; liczba zgonów wyniosła 622 000 w 2018 r. Liczbę nowych rozpoznań w skali świata szacuje się na >2 mln w 2018 r. Należy zwrócić uwagę na dużą różnicę między zachorowalnością a umieralnością w zamożnych i ubogich krajach. W Europie rak piersi jest u kobiet najczęstszym nowotworem i zajmuje trzecie miejsce pod względem liczby zgonów.

W Polsce w 2017 r. zanotowano 18 529 zachorowań na raka piersi u kobiet (22,5% ogółu zachorowań; standaryzowany współczynnik zachorowalności ok. 53/100 000)¹. W tabelach 1 i 2 przedstawiono liczbę zachorowań i zgonów z powodu raka piersi w Polsce w latach 2010-2017.

U mężczyzn rak piersi występuje rzadko i rocznie w Polsce rejestruje się nieco ponad 100 nowych zachorowań.

Czynniki ryzyka zachorowania

Etiologia raka piersi najczęściej nie jest znana, mimo że poznano wiele czynników zwiększających ryzyko zachorowania. Wśród nich należy zaznaczyć: starszy wiek, obciążenia genetyczne i rodzinne (m.in. nosicielstwo mutacji genów BRCA1 i BRCA2). Zwraca się uwagę także na ekspozycję na działanie promieniowania jonizującego, współistnienie łagodnych chorób rozrostowych piersi, a także wcześniejsze zachorowania na raka piersi³.

Nieznaczny wzrost ryzyka raka piersi obserwuje się także w poniższych sytuacjach:

• późny wiek urodzenia pierwszego dziecka
• pierwsza miesiączka we wczesnym wieku
• menopauza w późnym wieku
• długotrwała hormonalna terapia zastępcza
• spożywanie alkoholu
• otyłość (dotyczy kobiet po menopauzie).

Obecność mutacji genu BRCA1 na długim ramieniu chromosomu 17 lub genu BRCA2

Rak piersi związany z mutacjami genów BRCA1 i BRCA2 stanowi kilka procent ogółu zachorowań. Mutacje te dziedziczone są w sposób autosomalny dominujący i charakteryzują się wysoką penetracją (80% ryzyko zachorowania w ciągu całego życia, tj. 10-30-...

Silny efekt pobudzający rozwój raka piersi wywołuje żeński hormon płciowy – estrogen, zarówno w formie endogennej, jak i (w skojarzeniu z progestagenami) egzogennej.