Problem nadmiernej masy ciała – dotyczący już co trzeciego dziecka w Europie – wiąże się głównie z czynnikiem żywieniowym oraz niską aktywnością fizyczną. Badania naukowe wskazują, że dla uzyskania korzystnych trwałych zmian w zmniejszaniu masy ciała dziecka konieczna jest kompleksowa opieka specjalistyczna i zaangażowanie rodziny.

Wprowadzenie

Nadwaga i otyłość w populacji wieku rozwojowego stanowią zarówno w Europie, jak i w Stanach Zjednoczonych, a także innych obszarach świata poważny problem zdrowotny, w tym związany ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia w dorosłości przewlekłych chorób niezakaźnych, takich jak cukrzyca typu 2, nadciśnienie tętnicze, choroby układu krążenia.¹ W piśmiennictwie poświęconym temu tematowi zwraca się uwagę na powiązania otyłości zarówno z czynnikami genetycznymi, jak i środowiskowymi. Uważa się, że 25-70% zmienności fenotypowych człowieka związanych z otyłością jest dziedziczonych. Wyniki dotychczasowych badań wskazują, że liczba genomów i markerów genetycznych związanych lub sprzężonych z otyłością wynosi co najmniej kilkaset. Do czynników środowiskowych, określanych inaczej jako obesogenne, zalicza się głównie nadmierne spożycie energii oraz małą aktywność ruchową.^2,3

W przedstawionej pracy przeanalizowano aktualne wytyczne oceny nadmiaru masy ciała u dzieci oraz zasady postępowania leczniczego w odniesieniu do wyników badań na temat powiązania czynnika żywieniowego z otyłością u dzieci i młodzieży.

Definicja

Otyłość u dziecka można najprościej zdefiniować jako nadmiar tkanki tłuszczowej w jego organizmie, będący wynikiem niezbilansowanego nadmiernego długotrwałego spożycia energii. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) opisuje otyłość u dzieci od urodzenia do 5 roku życia jako 3 odchylenia standardowe (3 SD) od mediany wskaźnika masa ciała do wysokości (weight-for-height) w odniesieniu do wartości referencyjnych, a nadwagę jako 2 odchylenia standardowe (2 SD). U dzieci starszych, w wieku 5-19 lat, o otyłości mówi się, kiedy wynosi ponad 2 odchylenia standardowe od mediany BMI na referencyjnych siatkach centylowych WHO dla BMI w odniesieniu do wieku i płci, a o nadwadze ponad 1 odchylenie standardowe dla wieku i płci.⁴

Epidemiologia

W Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej w latach 1976-1980 i w latach 2009-2010 odnotowano dwukrotny wzrost występowania otyłości u dzieci w wieku 2-5 lat (5 vs 12,1%) oraz trzykrotny wzrost u dzieci w wieku 6-11 lat (6,5 vs 18%) i młodzieży w w...

Kryteria oceny nadwagi i otyłości u dzieci