Noworodek w ambulatorium

Redaktor działu: prof. dr hab. n. med. Agnieszka Kordek Klinika Patologii Noworodka Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie

Karmienie piersią lub mlekiem kobiecym jako złoty standard w żywieniu niemowląt – część 1

dr n. med. Magdalena Nehring-Gugulska

Centrum Nauki o Laktacji w Warszawie

Adres do korespondencji: dr n. med. Magdalena Nehring-Gugulska, Centrum Nauki o Laktacji w Warszawie, http://www.kobiety.med.pl/cnol/; e-mail: mng@kobiety.med.pl

Ze względu na udowodnione liczne krótko- i długofalowe korzyści zdrowotne karmienie piersią jest złotym standardem w żywieniu niemowląt. Uznano je też za ważny aspekt zdrowia publicznego, uwzględniany w rządowych programach zdrowotnych.

Wprowadzenie

Przez pierwsze kilkadziesiąt lat XX wieku żywienie sztuczne było uznawane za równie dobre, a nawet lepsze, jak naturalne. W krajach rozwijających się w zastraszającym tempie zwiększała się jednak umieralność karmionych sztucznie niemowląt. Przełomowe okazały się badania kanadyjskiego profesora Johna Gerarda, który w 1974 roku wykazał obecność kompleksów immunologicznych w pokarmie ludzkim.1 Od tego momentu zaczęto postrzegać karmienie mlekiem matki jako brakujące ogniwo w ochronie immunologicznej dziecka w pierwszych miesiącach życia. Dziś ten sposób żywienia dzieci rekomendują m.in.: Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ),2 Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci (UNICEF),3 Światowa Organizacja Zdrowia (WHO),4,5 Dyrektoriat Zdrowia Publicznego i Oceny Ryzyka Komisji Europejskiej (ECDPHRA),6 ministerstwa zdrowia wielu krajów, w tym Polski,7 a także towarzystwa naukowe: Amerykańska Akademia Pediatrii (AAP),8,9 Europejskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (ESPGHAN)10,11 i jego polski odpowiednik PTGHŻD12,13 oraz wiele innych.

Promocja, prawo i system opieki zdrowotnej

Rodzice powinni mieć możliwość podejmowania decyzji o sposobie żywienia swoich dzieci w sposób świadomy, oparty na rzetelnej informacji, a przede wszystkim wolny od wpływów reklamy.2,4,14 Koncerny produkujące mleko modyfikowane zarabiają na sprzedaży, mogą więc prowadzić aktywną promocję i marketing swoich produktów. WHO zaleca rządom państw, aby „chronić, promować i wspierać karmienie piersią”, ponieważ tylko środki publiczne mogą zrównoważyć wpływ technik marketingowych. Kraje świata na różne sposoby realizują to zadanie. W Polsce najlepiej wygląda strona prawna. Niedozwolone są między innymi darowizny mleka dla szpitali, reklamowanie w czasopismach dla rodziców mleka przeznaczonego dla dzieci do 6 miesiąca życia itp.15,16 Kodeks pracy zapewnia matce 52-tygodniowy urlop macierzyński i przerwy na karmienie w pracy. Działają u nas standardy opieki okołoporodowej17 i Program wczesnej stymulacji laktacji dla ośrodków neonatologicznych i położniczych III poziomu referencyjnego.18

Gorzej wygląda realizacja. Spora część szpitali nie trzyma się standardów, połowa nie ma sprzętu do odciągania pokarmu, połowa położnych POZ nie sprawuje opieki laktacyjnej należycie, a specjalistyczna porada laktacyjna nie jest gwarantowanym świa...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Promocja, prawo i system opieki zdrowotnej

Rodzice powinni mieć możliwość podejmowania decyzji o sposobie żywienia swoich dzieci w sposób świadomy, oparty na rzetelnej informacji, a przede wszystkim [...]

Przebieg karmienia piersią

Za najbardziej optymalne uznaje się wyłączne karmienie piersią lub mlekiem kobiecym przez około 6 miesięcy.5-13 Minimalny czas to 4 miesiące (17 [...]

Najczęstsze błędy w praktyce

Odp. 1. Lekarz nie doczytał rekomendacji do końca: 6 miesięcy wyłącznie piersią. Jak długo potem – to nie jest już w [...]

Mleko kobiece

<<>>

Wartość zdrowotna mleka kobiecego

Ze względu na swój unikatowy, swoisty gatunkowo skład mleko kobiece, podawane zwłaszcza przedwcześnie urodzonym i chorym dzieciom, przynosi znaczne korzyści zdrowotne [...]

Odżywianie matki karmiącej

Nie ma żadnych szczególnych wytycznych dotyczących odżywiania matki karmiącej. Zaleca się taki sam sposób odżywiania jak kobiecie w podobnym wieku, z [...]

Najczęstsze błędy w praktyce

Odp. 1. Mleko matki jest wartościowe przez cały okres karmienia, a jego wartość immunologiczna jest najwyższa w okresie rozpoczynania i kończenia [...]

Powodzenie laktacji

<<>> <<>> <<>> <<>> <<>> <<>> <<>> <<>> <<>> <<>>

Dziecko

Zgodnie z polskim standardem opieki okołoporodowej pierwsze karmienie powinno odbyć się jeszcze na sali porodowej, w kontakcie skóra do skóry i [...]

Ocena skuteczności karmienia

Dla pełnej oceny skuteczności karmienia piersią potrzebne są jeszcze dane z wywiadu dotyczące przebiegu karmienia w ciągu całej doby, a także [...]

Najczęstsze błędy w praktyce

Odp. 1. Karmienie z obu piersi podczas jednego karmienia jest wskazane, zwłaszcza u matek, które stymulują laktację. Nagłe przejście, wbrew woli [...]

Źródła wiedzy i współpraca ze specjalistami ds. laktacji

Jeśli chcemy mieć wysokie wskaźniki karmienia naturalnego w Polsce i uzyskiwać płynące z tego korzyści, musimy przekazywać matkom aktualną i szczegółową [...]
Do góry