Ze względu na udowodnione liczne krótko- i długofalowe korzyści zdrowotne karmienie piersią jest złotym standardem w żywieniu niemowląt. Uznano je też za ważny aspekt zdrowia publicznego, uwzględniany w rządowych programach zdrowotnych.

Wprowadzenie

Przez pierwsze kilkadziesiąt lat XX wieku żywienie sztuczne było uznawane za równie dobre, a nawet lepsze, jak naturalne. W krajach rozwijających się w zastraszającym tempie zwiększała się jednak umieralność karmionych sztucznie niemowląt. Przełomowe okazały się badania kanadyjskiego profesora Johna Gerarda, który w 1974 roku wykazał obecność kompleksów immunologicznych w pokarmie ludzkim.¹ Od tego momentu zaczęto postrzegać karmienie mlekiem matki jako brakujące ogniwo w ochronie immunologicznej dziecka w pierwszych miesiącach życia. Dziś ten sposób żywienia dzieci rekomendują m.in.: Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ),² Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci (UNICEF),³ Światowa Organizacja Zdrowia (WHO),^4,5 Dyrektoriat Zdrowia Publicznego i Oceny Ryzyka Komisji Europejskiej (ECDPHRA),⁶ ministerstwa zdrowia wielu krajów, w tym Polski,⁷ a także towarzystwa naukowe: Amerykańska Akademia Pediatrii (AAP),^8,9 Europejskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (ESPGHAN)^10,11 i jego polski odpowiednik PTGHŻD^12,13 oraz wiele innych.

Promocja, prawo i system opieki zdrowotnej

Rodzice powinni mieć możliwość podejmowania decyzji o sposobie żywienia swoich dzieci w sposób świadomy, oparty na rzetelnej informacji, a przede wszystkim wolny od wpływów reklamy.^2,4,14 Koncerny produkujące mleko modyfikowane zarabiają na sprzedaży, mogą więc prowadzić aktywną promocję i marketing swoich produktów. WHO zaleca rządom państw, aby „chronić, promować i wspierać karmienie piersią”, ponieważ tylko środki publiczne mogą zrównoważyć wpływ technik marketingowych. Kraje świata na różne sposoby realizują to zadanie. W Polsce najlepiej wygląda strona prawna. Niedozwolone są między innymi darowizny mleka dla szpitali, reklamowanie w czasopismach dla rodziców mleka przeznaczonego dla dzieci do 6 miesiąca życia itp.^15,16 Kodeks pracy zapewnia matce 52-tygodniowy urlop macierzyński i przerwy na karmienie w pracy. Działają u nas standardy opieki okołoporodowej¹⁷ i Program wczesnej stymulacji laktacji dla ośrodków neonatologicznych i położniczych III poziomu referencyjnego.¹⁸

Gorzej wygląda realizacja. Spora część szpitali nie trzyma się standardów, połowa nie ma sprzętu do odciągania pokarmu, połowa położnych POZ nie sprawuje opieki laktacyjnej należycie, a specjalistyczna porada laktacyjna nie jest gwarantowanym świa...