Wytyczne

Opieka nad noworodkiem urodzonym w domu

prof. dr hab. n. med. Maria Beata Czeszyńska

Klinika Neonatologii, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Maria Beata Czeszyńska

Klinika Neonatologii, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie

ul. Siedlecka 2, 72-010 Police

e-mail: beataces@pum.edu.pl

  • Omówienie zaleceń American Academy of Pediatrics Committee on Fetus and Newborn dotyczących oceny i pielęgnacji noworodków urodzonych w domu na podstawie artykułu „Providing care for infants born at home”, który ukazał się w czasopiśmie „Pediatrics” [2020;145(5):e20200626]
  • Czy planowy poród poza szpitalem jest bezpieczny?
  • Poród domowy w Polsce i za granicą – stanowiska towarzystw medycznych

Kobiety i ich bliscy mogą pragnąć porodu w domu z różnych powodów, w tym: religijnych, tradycji kulturowych, chęci narodzin dziecka w otoczeniu licznej rodziny, z ograniczeniem interwencji położniczych1. Liczba porodów domowych w Stanach Zjednoczonych zwiększyła się w ciągu ostatniej dekady, przy czym największy wzrost odnotowano wśród kobiet rasy białej, nielatynoskiej; ponad 2% tych ciężarnych decyduje się obecnie na poród w domu (odnotowano duże różnice w zakresie częstości tej formy porodu w poszczególnych stanach)2. Kobiety planujące narodziny dziecka w domu nie otrzymują jednak odpowiedniego wsparcia. Problemy związane z porodem domowym obejmują: duże różnice w przepisach i regulacjach prawnych w poszczególnych stanach, brak odpowiednio przeszkolonych i chętnych usługodawców oraz brak wsparcia ze strony systemów zapewniających dostępność konsultacji specjalistycznych i terminowy transport do szpitala. Miejsce zamieszkania może również niekorzystnie wpływać na bezpieczeństwo planowanego porodu w domu, ponieważ podróż do placówki medycznej trwająca dłużej niż 15-20 minut wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych, w tym śmiertelności noworodków3,4. W USA w odniesieniu do planowego porodu domowego zaobserwowano 2-3-krotne zwiększenie umieralności okołoporodowej (płodu albo noworodka) lub bezwzględny wzrost ryzyka zgonu dziecka o 1-2 przypadki na 1000 żywych urodzeń5-8. Dzieci urodzone w domu częściej otrzymują niską ocenę w skali Apgar i częściej występują u nich napady drgawek noworodkowych w porównaniu z dziećmi urodzonymi w szpitalu5,6. Nieredukowalny minimalny wzrost niekorzystnych wyników przy planowanych porodach domowych odnotowano nawet w tak dobrze zintegrowanym systemie opieki zdrowotnej, jaki jest w Wielkiej Brytanii. Angielski National Institute for Health and Care Excellence zaleca, aby pierwiastki rodziły na oddziale położniczym znajdującym się w pobliżu miejsca ich zamieszkania9. Poród w domu wiąże się z niewielkim wzrostem ryzyka wystąpienia niekorzystnych skutków dla dziecka, takich jak: martwe urodzenie i wczesne zgony noworodków, encefalopatia noworodków, zespół aspiracji smółki, uraz splotu ramiennego i złamania kości ramiennej lub obojczyka10.

Do góry