ŚWIĄTECZNA DARMOWA DOSTAWA od 20 grudnia do 8 stycznia! Zamówienia złożone w tym okresie wyślemy od 2 stycznia 2025. Sprawdź >
Dermatologia
Zmiany w obrębie płytki paznokciowej – o jakich schorzeniach mogą świadczyć?
lek. Anna Maćkowska1
prof. dr hab. n. med. Aleksandra Lesiak2,3
- Jakie zmiany w obrębie paznokci u dzieci powinny niepokoić i wymagają leczenia? Kiedy zmiany mają charakter fizjologiczny, a kiedy są objawem procesów patologicznych?
- Przegląd (nie tylko dla dermatologów) najczęściej występujących u niemowląt i dzieci zmian w obrębie aparatu paznokciowego, takich jak: zmiany fizjologiczne, urazowe, wrodzone, o podłożu infekcyjnym, guzy i zmiany będące objawem zapalnych chorób dermatologicznych
Zmiany w obrębie paznokci są dość rzadkim powodem zgłaszania się rodziców z małymi pacjentami do lekarza, jednak często są przyczyną dużego niepokoju. Część z nich jest fizjologiczna i powinna zostać rozpoznana już w gabinecie pediatrycznym. Zmiany możemy podzielić na wrodzone (dziedziczne) lub nabyte. W przypadku chorób wrodzonych objawy są obecne już po urodzeniu lub pojawiają się w okresie noworodkowym i czasami mogą wiązać się ze schorzeniami ogólnoustrojowymi. Nabyte choroby paznokci u dzieci są podobne do zaburzeń u dorosłych, uwagę zwraca jednak różnica w częstości ich występowania. U dorosłych zdecydowanie częściej obserwujemy zmiany grzybicze czy guzy, podczas gdy zmiany typowe dla populacji pediatrycznej to m.in. parakeratoza krostkowa czy liszaj pasmowaty paznokci. W jedynym dotychczas przeprowadzonym przez Sobjanka i wsp. badaniu oceniającym częstość występowania zmian w obrębie płytek paznokciowych u dzieci w Polsce spośród 80 badanych w wieku poniżej 16 lat u 36,59% dzieci obserwowano paznokcie bez zmian patologicznych. Do tej grupy zaliczono także: łagodne przypadki onycholizy, koilonychii, linie Beau oraz paznokcie jodełkowate. Wśród zmian patologicznych najczęściej rozpoznawano brodawki wirusowe (19,51%). Ponadto w badaniu porównano częstość występowania grzybicy paznokci (onychomikozy) oraz brodawek wirusowych u dzieci i dorosłych. Onychomikoza była stwierdzana statystycznie częściej w populacji dorosłych (60,39% vs 9,76%), a przypadki rozpoznania brodawek wirusowych były liczniejsze w populacji pediatrycznej (19,51% vs 5,86%; p <0,0001).
Aparat paznokciowy zbudowany jest z: płytki paznokcia, łożyska, macierzy, bocznych fałd paznokciowych, a także z naczyń krwionośnych i zakończeń nerwowych. Proces tworzenia się paznokci z ektodermy zaczyna się około 8 tygodnia ciąży i trwa do mniej więcej 5 miesiąca. Paznokcie u noworodków są cienkie i miękkie oraz mogą mieć cechy koilonychii, szczególnie w obrębie stóp. Paznokcie rosną przez całe życie człowieka, a okres ich najszybszego wzrostu przypada na 10-14 rok życia.